روش‌های مختلفی برای ساخت روکش، تاج و… دندان وجود دارد. با پیشرفت تکنولوژی نیز این روش‌ها روز به روز پیشرفته‌تر می‌شوند. یکی از دستگاه‌هایی که کار ساخت این قطعات را ساده کرده است، دستگاه فرز دندان Dental milling machine است. این دستگاه، یک دستگاه برش کوچک است که از سیستم CAD/CAM استفاده می‌کند. برنامه این دستگاه به طور خودکار پروتزهای مختلف مانند روکش‌ها را برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته پردازش می‌کند. برای ساخت از یک ماده که به شکل دیسک است، استفاده می‌شود. سپس این دیسک با ابزاری مثل میله فرز به شکل دندان مدنظر تراشیده می‌شود. دیسک‌ها انواع مختلفی دارند، از جمله:
- زیرکونیا غیرفلزی
- سرامیک
- موم
- PMMA (رزین اکریلیک)
- فلزاتی مانند تیتانیوم و کبالت
در این مقاله می‌خواهیم به بررسی کامل دستگاه فرز دندان بپردازیم. در ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
برای دریافت مشاوره رایگان و تخصصی شماره خود را وارد نمایید
اجزای اصلی دستگاه فرز دندان
این دستگاه از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. در اجزای اصلی دستگاه فرز دندان را می‌آوریم.
- دوک: دوک محور چرخشی است که ابزار فرز را نگه می‌دارد.
- ابزار فرز: ابزار برش که مواد را از بلوک فرز جدا می‌کند تا شکل موردنظر را ایجاد کند.
- بلوک فرز: بلوک جامدی از مواد که برای ایجاد ترمیم دندانی تراش می‌خورد.
- فیکسچر نگهدارنده: فیکسچر نگهدارنده وسیله‌ای است که بلوک فرز را در طول فرایند فرز به طور ایمن در جای خود نگه می‌دارد.
- نرم‌افزار: نرم‌افزار دستگاه فرز را کنترل می‌کند و به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا ترمیم دندان را طراحی کند.
در کنار این موارد ممکن است برخی از دستگاه‌ها، اجزای زیر را هم داشته باشند:
- تعویض خودکار ابزار: تعویض خودکار ابزار به دستگاه اجازه می‌دهد تا بدون نیاز به دخالت انسان، ابزار فرز را به صورت اتوماتیک تغییر دهد.
- سیستم خنک‌کننده: سیستم خنک‌کننده به خنک نگه داشتن ابزار فرز و بلوک فرز در طول فرایند ساخت کمک می‌کند.
- محفظه: به محافظت از دستگاه فرز در برابر گرد و غبار و سایر آلاینده‌ها کمک می‌کند.
نوع و انواع دستگاه‌های فرز دندان
دستگاه فرز دندان انواع مختلفی دارد:
- مدل خشک
- مدل مرطوب
- مدل ترکیبی
در ادامه هر سه مدل را بررسی می‌کنیم.
مدل خشک
در فرایند پردازش این روش از آب یا خنک‌کننده استفاده نمی‌شود. در این روش می‌توان از ابزارهای با قطر کوچک و در محدوده ۰.۵ میلی متر را برای تراش مواد نرم مانند زیرکونیا، رزین، PMMA استفاده کرد. این گونه می‌توان مدل سازی و پردازش را با دقت بالاتری انجام داد. از سوی دیگر در زمان برش مواد سخت، به دلیل مسائلی مانند ترک خوردگی و طولانی تر شدن ماشینکاری، اغلب از ابزارهایی با قطر کم استفاده نمی‌شود. به همین دلیل این روش برای کارهای ظریفتر و نرمتر بهتر است.
مدل مرطوب
در این روش برای کاهش گرمای اصطکاک حین تراش و برش، از آب یا خنک‌کننده استفاده می‌شود. این روش عمدتاً برای پردازش مواد سخت مانند شیشه – سرامیک، تیتانیوم استفاده می‌شود. معمولاً این مواد تقاضای بالاتری دارند؛ زیرا استحکام بیشتر و ظاهر زیباتری دارند.
مدل ترکیبی خشک و مرطوب
در این مدل از هر دو روش خشک و مرطوب استفاده می‌شود. در واقع این نوع از دستگاه فرز دندان با هر دو روش سازگار است. درست است که با این مدل می‌تواند مواد مختلفی را با یک دستگاه پردازش کرد؛ اما در کنار این مزیت باید به این نکته هم توجه کنید که تغییر یک حالت به حالت دیگر می‌تواند زمان‌بر باشد. مثلاً زمانی که از حالت مرطوب به حالت خشک تغییر ایجاد می‌شود، دستگاه باید خشک شود. علاوه بر این، گاهی دستگاه‌های ترکیبی قابلیت پردازش بالایی ندارند و در عین حال برای خرید آنها باید هزینه زیادی کنید.
در برخی موارد هم راندمان تولید با دستگاه‌هایی که به صورت اختصاصی عمل می‌کنند، بهتر است. زیرا تخصص برخی از افراد در یک دستگاه می‌تواند بیشتر باشد. در نتیجه نمی‌توان گفت که مدل دو‌منظوره از دیگر مدل‌ها بهتر عمل می‌کند. مهم است که از هر مدل برای هدف درست استفاده شود.
فرایند کار با دستگاه فرز دندان Dental milling machine
همان طور که توضیح دادیم دستگاه فرز دندان با کمک رایانه از یک ابزار برش دوار برای شکل دادن به مواد و ایجاد شکل دلخواه استفاده می‌کند و می‌توان از این روش برای ساخت روکش، اباتمنت ایمپلنت و… استفاده کرد. حال ممکن است برای شما این سؤال پیش بیاید که فرایند کار با دستگاه فرز دندان چگونه است؟ در این بخش نحوه کار با این دستگاه را آموزش می‌دهیم.
آماده‌سازی فرایند ترمیم دندان
این کار را می‌توان با استفاده از برنامه نرم‌افزاری CAD انجام داد و فرایند ترمیم را به صورت دیجیتالی یا با اسکن Wax-up سنتی پیش برد. اگر از برنامه نرم‌افزاری CAD برای طراحی ترمیم استفاده می‌کنید، باید یک مدل دیجیتالی از آن ایجاد کنید. این کار را می‌توان با اسکن دندان بیمار یا ایجاد یک مدل جدید انجام داد. اگر می‌خواهید اسکن سنتی انجام دهید، باید از یک اسکنر دندان استفاده کنید. اسکنر یک مدل دیجیتالی از ترمیم ایجاد می‌کند که می‌توان از آن در برنامه نرم‌افزاری CAD استفاده کرد.
انتخاب مواد فرز
نوع ماده‌ای که باید استفاده شود به نوع ترمیم و نیازهای فردی بیمار بستگی دارد. معمولاً از موادی مثل زیرکونیا، سرامیک، فلز و رزین کامپوزیت استفاده می‌شود. به عنوان مثال، زیرکونیا یک انتخاب محبوب برای فرز تاج و پل است؛ زیرا قوی، بادوام و زیبا است. سرامیک هم یک انتخاب محبوب برای فرزکاری تاج و پل است، اما به اندازه زیرکونیا قوی نیست. فلز اغلب برای فرز اباتمنت ایمپلنت و سایر ترمیم‌هایی که باید قوی و بادوام باشند استفاده می‌شود. رزین کامپوزیت هم اغلب برای ترمیم‌های موقت استفاده می‌شود.
تراش ترمیم
حال وقت آن می‌رسد که با ابزار مخصوص فرز، مواد را شکل دهند و به شکل دلخواه دربیاورند. هنگامی که مواد فرز را انتخاب کردید، باید آن را در دستگاه فرز سوار کنید. این کار معمولاً با استفاده از یک نگهدارنده مخصوص انجام می‌شود. فیکسچر یا نگهدارنده اطمینان حاصل می‌کند که مواد در طول فرایند فرز به طور ایمن در جای خود قرار می‌گیرند. فرایند فرز معمولاً بسیار سریع است و فقط چند دقیقه طول می‌کشد تا یک تاج دندان آماده شود.
نهایی کردن شکل‌دهی
پس از تراش، باید کارهای نهایی مانند صیقل دادن، استفاده از لعاب و… انجام شود تا شکل نهایی ترمیم ایجاد شود. صیقل دادن ترمیم باعث صاف و براق شدن آن می‌شود. استفاده از لعاب هم به ترمیم ظاهر طبیعی‌تری می‌بخشد.
پس به طور خلاصه دستگاه فرز دندان به شکل زیر عمل می‌کند:
۱. دندانپزشک ترمیم دندان را با استفاده از نرم‌افزار CAD طراحی می‌کند.
۲. دندانپزشک طرح دیجیتال را به نرم‌افزار دستگاه فرز صادر می‌کند.
۳. نرم‌افزار دستگاه فرز، طرح دیجیتال را به مجموعه ای از دستورالعمل ها برای دستگاه فرز تبدیل می‌کند.
۴. دستگاه فرز از دستورالعمل های شکل‌دهی ترمیم دندان برای ساخت آن استفاده می‌کند.
۵. دندانپزشک ترمیم دندان را به پایان می‌رساند و صیقل می‌دهد.
نکاتی برای کار با دستگاه فرز دندان:
- استفاده از یک دستگاه فرز با کیفیت بالا
- استفاده از ابزارهای فرز تیز
- استفاده از پارامترهای فرز درست و مناسب
- دنبال کردن دستورالعمل‌های سازنده
کاربردهای دستگاه فرز دندان
با کمک دستگاه فرز چیزهای مختلفی می‌توان ساخت. در این بخش کاربردهای دستگاه فرز را بررسی می‌کنیم.
روکش‌ها و بریج‌ها
روکش‌ها بخش هایی هستند که روی دندان‌ها قرار می‌گیرند تا از آنها محافظت کند و ظاهر آنها را بهبود بخشد یا عملکرد آنها را بازیابی کند. بریج‌ها برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته استفاده می‌شوند. از دستگاه‌های فرز دندان می‌توان برای ایجاد روکش و بریج و با کمک مواد مختلف از جمله زیرکونیا، سرامیک و فلز استفاده کرد.
بیشتر بدانید : بریج دندان
اینله و آنله
اینله و آنله پرکردنی‌هایی هستند که برای ترمیم دندان‌هایی که برای پرکردن سنتی بیش از حد آسیب دیده‌اند، استفاده می‌شوند. اینله ها در داخل دندان قرار می‌گیرند، در حالی که آنله ها روی دندان قرار می‌گیرند. از دستگاه‌های فرز دندان می‌توان برای ایجاد اینله و آنله استفاده کرد.
بیشتر بدانید : پر کردن دندان
روکش‌ها
روکش‌ها پوسته‌های نازکی از مواد چینی هستند که برای بهبود ظاهر به جلوی دندان‌ها چسبانده می‌شوند. از دستگاه‌های فرز دندان می‌توان برای ایجاد روکش از پرسلن استفاده کرد.
بیشتر بدانید : لمینت دندان
بیشتر بدانید : کامپوزیت دندان
اباتمنت ایمپلنت
اباتمنت ایمپلنت اتصالاتی هستند که به ایمپلنت‌ها متصل می‌شوند و تاج یا پل قرار گرفته در بالای ایمپلنت را پشتیبانی می‌کنند. از دستگاه‌های فرز دندان می‌توان برای ایجاد اباتمنت ایمپلنت هم استفاده کرد.
بیشتر بدانید : ایمپلنت دندان
دندان مصنوعی کامل
دندان مصنوعی کامل برای جایگزینی تمام دندان‌های فک بالا یا پایین استفاده می‌شود. از دستگاه‌های فرز دندان می‌توان برای ایجاد دندان مصنوعی کامل و با استفاده از مواد مختلفی از جمله رزین اکریلیک و چینی استفاده کرد.
بیشتر بدانید : دندان مصنوعی و انواع آن ها
علاوه بر این کاربردهای رایج، از دستگاه‌های فرز دندان می‌توان برای ایجاد انواع ترمیم‌های دندانی دیگر هم استفاده کرد، از جمله:
مزایا و معایب دستگاه فرز دندان
دستگاه فرز دندان Dental milling machine مزایا و معایبی دارد و بهتر است پیش از انتخاب این روش برای انجام کارها با مزایا و معایب آن آشنا شوید.
مزایا:
- دقت و صحت بالا در ساخت قطعات دندان: با کمک دستگاه فرز دندان می‌توان ترمیم‌هایی با دقت بالا تولید کرد.
- کارایی بالا و صرفه‌جویی در زمان: دستگاه‌های فرز می‌توان ترمیم‌ها را با سرعت بیشتر و کارآمدتر تولید کرد. صرفه‌جویی زمانی هم به نفع دندانپزشک و هم به نفع بیمار است.
- قابلیت تکرارپذیری بالا: با کمک این دستگاه می‌توان یک مدل را بارها تکرار کرد. این مورد برای افرادی مناسب است که مجبور هستند ترمیم خود را تعویض کنند.
- تنوع مواد: از این دستگاه می‌توان برای تراش مواد مختلف از جمله فلزات، سرامیک‌ها و… استفاده کرد. این ویژگی به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا بهترین ماده را برای نیازهای فردی بیمار انتخاب کند.
- امکان سفارشی‌سازی بر اساس نیاز بیمار: با کمک دستگاه فرز دندان Dental milling machine می‌توان طیف گسترده‌ای از سفارشات را ساخت.
معایب:
- هزینه بالای خرید و نگهداری دستگاه فرز دندان: این دستگاه‌ها گران هستند. مخصوصاً اگر بخواهید یک دستگاه ماندگار و باکیفیت بالا بخرید.
- نیاز به آموزش و تسلط بر استفاده از دستگاه: استفاده از این دستگاه‌ها نیاز به تخصص و مهارت دارد. افرادی که قرار است از دستگاه فرز دندان استفاده کنند، باید نحوه کار با آن را یاد بگیرند.
برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید
سخن نهایی
در این مقاله به بررسی دستگاه فرز دندان Dental milling machine پرداختیم. همان طور که توضیح دادیم با کمک این دستگاه می‌توان بسیاری از قطعات ترمیمی دندان را با دقت بالاتری ساخت. این گونه ساخت قطعات مختلف راحت‌تر می‌شود و می‌توان آنان را در زمان کمتری تولید کرد. این گونه هم دندانپزشک و هم بیمار می‌توانند در زمان صرفه‌جویی کنند. با این حال، استفاده از این دستگاه نیاز به تخصص دارد و دندانپزشکانی که قصد استفاده از آن را دارند باید آموزش‌های لازم را در این زمینه ببینند. نظر شما در مورد پیشرفت تکنولوژی در حوزه دندانپزشکی چیست؟ لطفاً نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را در بخش دیدگاه با ما در میان بگذارید.
