در جریان درمان عصب کشی، ممکن است بافت‌های نرم دهان و لثه‌های شما کمی آسیب ببینند که این مسئله گاهی باعث بروز درد و تورم می‌شود؛ اما در صورتی که مراقبت های بعد از عصب کشی را به خوبی رعایت کنید، این عوارض خیلی زود برطرف می‌شوند. علاوه بر این، رعایت رقیق بهداشت و دستورالعمل‌های دندانپزشک می‌تواند از عفونت مجدد دندان شما پیشگیری کرده و سلامت دهان و دندان را افزایش دهد؛ به همین علت، ما تصمیم گرفتیم در این مقاله به طور مفصل دستورات بعد از عصب کشی را معرفی و بررسی کنیم.
برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید
مراقبت‌های اولیه پس از عصب‌کشی
مراقبت های بعد از عصب کشی، بلافاصله پس از درمان آغاز می‌شوند. مهمترین نکاتی که در ساعات و روزهای ابتدایی باید مورد توجه قرار گیرد، شامل موارد زیر است:
- پس از درمان ریشه باید حداقل به مدت ۲ ساعت از مصرف مواد غذایی خودداری نمایید.
- دو روز اول پس از درمان ریشه، از انجام کارهای فیزیکی سنگین اجتناب کنید؛ در عوض، این زمان را به استراحت اختصاص دهید.
- قرار دادن یخ در ناحیه گونه، نزدیک به دندان درمان شده به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه، می‌تواند به کاهش تورم و درد کمک کند.
- تا دو الی سه روز، از مصرف خوراکی‌های سفت و چسبنده پرهیز کنید.
- در مواردی که درمان ریشه فقط روی یک دندان انجام می‌شود، جویدن را با طرف دیگر فک انجام دهید.
- تا ۲۴ ساعت پس از عصب کشی باید از مصرف الکل، سیگار و سایر محصولات تنباکو خودداری کنید؛ این مواد در صورت استفاده زود هنگام، ممکن است باعث ایجاد آبسه در دندان شوند.
- برای کاهش درد پس از درمان ریشه، می‌توان سه بار در روز آب نمک غرغره کرد.
- رعایت بهداشت، یکی از مهمترین نکات بعد از عصب کشی دندان است؛ بنابراین، به طور مرتب مسواک بزنید و از دهانشویه ضدعفونی‌کننده استفاده نمایید.
- اگر خونریزی بیش از حد، درد شدید، تب، تورم فزاینده یا حساسیت به دارو را تجربه کردید، باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
مراقبت بعد از عصب کشی دندان کودک
دندان‌های شیری کودکان می‌توانند بسیار آسیب‌پذیر باشند و خیلی زود دچار پوسیدگی و عفونت شوند؛ در چنین مواردی باید برای حفظ نظم دندان‌ها و پیشگیری از تغییرات اندازه فک، تا جای ممکن از کشیدن دندان‌های شیری پرهیز کرد و آن‌ها را به کمک عصب کشی درمان نمود. مراقبت های بعد از عصب کشی می‌تواند باعث حفظ دندان کودک تا زمان رویش دندان‌های دائمی شود و از عوارض احتمالی از دست رفتن دندان‌های شیری پیشگیری کند. این مراقبت‌ها شامل موارد زیر است:
- نسبت به مسواک زدن دقیق (دو بار در روز) و نخ دندان کشیدن کودک مراقبت داشته باشید.
- از وارنیش فلوراید برای تقویت پوسته دندان‌های کودک و پیشگیری از پوسیدگی مجدد آن‌ها استفاده کنید.
- کودک باید دست کم به صورت هفتگی از دهانشویه‌های مناسب کودک استفاده نماید.
- به کودک خود آموزش دهید که از جویدن مواد سفت یا شکستن آجیل با دندان پرهیز کند.
- در صورت وجود دندان قروچه، با دندانپزشک مشورت نمایید.
رژیم غذایی مناسب پس از عصب‌کشی
پس از درمان ریشه، ممکن است لازم باشد تغییراتی در عادات غذایی خود ایجاد کنید. همان طور که گفتیم، اول از همه توصیه می‌شود که در چند ساعت اول پس از درمان چیزی نخورید و فقط آب بنوشید. در این زمان، مهم است که صبر کنید تا اثر بی حسی به طور کامل از بین برود. به طور کلی، مراقبت های بعد از عصب کشی در زمینه رژیم غذایی عبارتند از:
- در روزهای اول باید مراقب باشید که غذاهای نرم مصرف کنید؛ زیرا نباید به دندان شما فشاری وارد شود. علاوه بر این، سعی کنید تا جای ممکن با دندان درمان شده نجوید. مخصوصا اگر درمان دو مرحله‌ای باشد، پرهیز از غذای سفت برای مراقبت از پانسمان دندان عصب کشی شده ضروری است.
- از نوشیدنی‌های اسیدی اجتناب کنید؛ زیرا نوشیدنی‌های اسیدی مینای دندان را ضعیف می‌کنند و می‌توانند دندان تازه درمان شده را حساس نمایند.
- توصیه می‌شود برای مدتی مصرف مواد قندی و چسبناک را کاهش دهید؛ زیرا قندها یکی از مهمترین عوامل پوسیدگی دندان هستند. مصرف شکر، هم برای سلامت کل بدن و هم برای سلامت دهان و دندان باید محدود شود. باید توجه داشته باشید که شکر فقط در محصولاتی مانند ویفر و شکلات نیست؛ بلکه در بسیاری از محصولات و نوشیدنی‌های فرآوری شده نیز وجود دارد.
برخی از غذاهای نرم که انجمن دندانپزشکی آمریکا برای مصرف بعد از درمان دندان مجاز می‌داند عبارتند از:
- گندم نرم شده یا بلغور جو دوسر همراه با شیر
- پوره سبزیجات یا سوپ سبزیجات گرم
- کوفته، تخم مرغ همزده یا املت
- پوره موز یا میوه‌های نرم مانند هلو
- پنیرهای نرم
- نان نرم
- اسموتی و میلک شیک
- کره بادام زمینی
- مرغ و گوشت نرم
- ماکارونی یا رشته فرنگی
همچنین غذاهایی که باید از آن‌ها پرهیز کنید عبارتند از:
- آب نبات، آدامس و شکلات
- تکه‌های یخ یا آب سرد
- سوپ یا مایعات داغ
- آجیل و گوشت سفت
مصرف داروها و درمان درد عصب کشی
پس از درمان ریشه، بیمار ممکن است در چند روز اول احساس درد و ناراحتی کند. این درد در اکثر بیماران تجربه می‌شود و یک وضعیت طبیعی است؛ اما گاهی ممکن است برای کنترل آن به دارو نیاز پیدا کنید. به همین علت، مصرف داروهای مسکن یکی از رایج‌ترین مراقبت های بعد از عصب کشی محسوب می‌شود. شدت درد ممکن است در هر فرد متفاوت باشد و حتی بسیاری از افراد بدون مسکن نیز بتوانند این دوره را طی کنند. همچنین داروهای ضد التهاب می‌توانند به کاهش درد و ناراحتی در این دوره کمک کنند.
علاوه بر این، ممکن است داروهای آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت مجدد تجویز شوند؛ لازم است که طبق دستور پزشک از این داروها استفاده کنید و هرگونه عوارض جانبی را به دندانپزشک خود گزارش دهید.
فعالیت‌ها و ورزش پس از عصب‌کشی
پس از درمان ریشه دندان، مهم است که در روز اول استراحت کنید و جز فعالیت‌های سبک ماننده پیاده‌روی انجام ندهید. همچنین برای انجام ورزش‌های سنگین یا سایر فعالیت‌هایی که باعث فشار زیادی به شما می‌شوند بهتر است تا ۷۲ ساعت صبر کنید؛ اما به طور کلی، توصیه می‌شود که در شرایط خاص مانند درمان چند دندان، درمان‌های دو مرحله‌ای یا دندانی که هنوز روکش آن را نصب نکرده‌اید، احتیاط بیشتری به خرج دهید.
علائم هشداردهنده پس از عصب‌کشی
اگرچه اغلب درمان‌های عصب کشی موفق هستند؛ اما در مواردی ممکن است با مشکلاتی مانند ترک ریشه، درمان ناقص و… مواجه شوید. اگر بعد از درمان، ریشه دندان دوباره عفونی شود، درمان با شکست مواجه خواهد شد. علائم مشکل، می‌توانند بلافاصله یا پس از مدتی ظاهر شوند؛ اما اگر این علائم درمان نشوند، عفونت می‌تواند به دندان‌های دیگر نیز سرایت کند؛ بنابراین باید مراقبت های بعد از عصب کشی را جدی بگیرید. علائم هشدار دهنده بعد از عصب کشی شامل موارد زیر است:
- دردی که از بین نمی‌رود و حتی هر روز بدتر می‌شود.
- حساسیت شدید دندان‌ها به گرما و سرما
- تورم در لثه و اطراف دندان
- التهاب دندان
- تغییر رنگ دندان
- حساسیت به لمس و فشار
- مشکلات سینوسی
- آسیب‌های ساختاری به دندان
برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید
جمع بندی
مراقبت صحیح از دهان و دندان پس از عصب کشی، به شما کمک می‌کند تا درد و تورم را سریعا کاهش دهید و از مشکلاتی مانند عفونت دندان پیشگیری نمایید. لازم است که تا دو ساعت پس از درمان، از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید و تا دو روز نیز از وارد کردن فشار زیاد به دندان اجتناب نمایید.
رژیم غذایی نرم و ولرم، باعث می‌شود که از حساسیت دندان شما پیشگیری گردد و بافت‌های نرم اطراف دندان دردناک نشوند. در صورتی که بعد از عصب کشی احساس درد کردید، می‌توانید از مسکن‌های خوراکی، کمپرس سرد و غرغره آب نمک استفاده کنید؛ همچنین ممکن است دندانپزشک شما برای پیشگیری از عفونت، داروهای آنتی بیوتیک را نیز تجویز نماید؛ اگرچه درد و ناراحتی تا دو روز طبیعی است؛ اما اگر بیش از این طول کشید، لازم است با دندانپزشک خود مشورت کنید. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر درباره مراقبت های بعد از عصب کشی می‌توانید با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- درد بعد از عصب کشی چند روز طول می‌کشد؟
در بیشتر موارد، بیمار ممکن است در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول مقداری سوزش یا درد را تجربه کند. پس از آن، انتظار می‌رود که درد کاهش یافته و ناپدید شود.
۲- چگونه درد بعد از درمان ریشه را تسکین دهیم؟
برای تسکین درد پس از درمان، دندانپزشک مسکن‌های بدون نسخه را تجویز می‌کند. علاوه بر این، استفاده از کمپرس سرد نیز می‌تواند به حل این مشکل کمک کند.
۳- چرا دندان من پس از عصب کشی به فشار حساس شده است؟
این درد در روزهای اول طبیعی است و به علت آسیب به بافت نرم اطراف دندان است. در این مدت نباید به دندان فشار وارد کنید؛ اما در صورت تداوم با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
۴- درد در دندان‌های دیگر پس از عصب کشی طبیعی است؟
در صورت موفقیت آمیز بودن درمان، انتظار نمی‌رود درد شدیدی در دندان‌های دیگر ظاهر شود. در برخی موارد، به دلیل تورم و حساسیت بافت‌ها، ممکن است درد روی دندان‌های دیگر تاثیر بگذارد؛ اما با جدی گرفتن مراقبت های بعد از عصب کشی این درد خیلی زود برطرف می‌شود.
