در زمان انجام جراحی و کارهای دندانپزشکی از لوازم مختلفی استفاده میشود. یکی از این موارد، لایت کیور است. لایت کیور دندانپزشکی، در حال حاضر بخش جدا نشدنی تمام عمل‌های دندانپزشکی است. برای استفاده بهتر از این وسیله باید به خوبی با نحوه عملکرد آن آشنا باشید؛ زیرا این موضوع نقش مهمی در انجام درمان‌های مختلف دارد. در این مقاله به معرفی این ابزار مهم می‌پردازیم و کاربرد آن را بررسی خواهیم کرد. همچنین توضیح می‌دهیم که اجزای تشکیل‌دهنده لایت کیور چیست؟ و چگونه میتوان آن را استفاده کرد. با ادامه این مطلب همراه ما باشید.
برای دریافت مشاوره رایگان کلیک کنید ۰۲۱۹۱۰۰۹۹۱۸
لایت کیور دندانپزشکی
لایت کیور یک هدایت کننده نور آبی رنگ برای بهینه‌سازی چسبندگی مواد مورد استفاده در درمان‌های دندانپزشکی است. همچنین در تقویت ساختارهای دندانی، تسریع فرایندهای شیمیایی، محافظت از بافت‌ها و سرعت بخشیدن به انجام عمل‌های مختلف دندانپزشکی نقش دارد.
به طور کلی با توجه به تکنیک مد نظر متخصص، کیفیت مواد ترمیمی و پتانسیل تغییر مواد، از اشکال مختلف این وسیله استفاده میشود. به عبارتی میتوان گفت میزان، قدرت و شدت نور آبی ساطع شده از لایت کیور بر مبنای طرح درمان تعیین میشود.
یک عامل مهم دیگر در استفاده از این وسیله، فاصله قرار دادن دستگاه تا سطح مواد دندانی است. علاوه بر این، مقدار زمانی که نور آبی روی مواد قرار می‌گیرد هم بسیار مهم است. در حال حاضر تقریباً برای کار با تمام کامپوزیت‌های رزینی، سیمان‌های مورد استفاده در پر کردن دندان‌ها و مواد شیمیایی دندانپزشکی از لایت کیور استفاده میشود. به عقیده بسیاری، این وسیله انقلابی در عمل‌های دندانپزشکی ایجاد کرده و موفقیت درمان‌های بالینی دندانپزشکی را افزایش داده است.
با این حال استفاده نادرست از آن با مشکلاتی همچون عدم استحکام مواد استفاده شده، آسیب رساندن به بافت لثه‌ها، کنده شدن براکت‌های مورد استفاده در ارتودنسی و یا ناتمام ماندن طرح درمان همراه است؛ بنابراین اگر تنها پس از چند روز مشاهده کردید که مواد استفاده شده می‌شکنند یا فرو می‌ریزند، احتمالاً به اندازه کافی بر آنها نور آبی تابانده نشده است.
کاربرد لایت کیور
بیش از ۵۰ سال است که این وسیله به طور گسترده در میان دندانپزشکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو کاربردهای مختلفی نیز دارد که به مرور زمان تکامل یافته‌اند. مهم‌ترین موارد استفاده از لایت کیور به شرح زیر است:
پلیمریزاسیون
به طور کلی میتوان گفت، اصلی‌ترین کاربرد این دستگاه پلیمریزاسیون مواد دندانپزشکی است. یعنی هنگام کار با مواد خمیری دندانپزشکی همچون کامپوزیت‌ها از این وسیله استفاده میشود تا این مواد در محدوده زمانی بسیار کمی استحکام لازم را برای ترمیم و پر کردن دندان‌ها به دست آورند. از این طریق، مواد استفاده شده دقیقاً شکل مد نظر خود را حفظ می‌کنند، تغییر رنگ نمی‌دهند و آسیب نمی‌بینند.
بیشتر بدانید : پر کردن دندان با کامپوزیت
اکتیو کردن مواد شیمیایی
هنگام انجام برخی از عمل‌های دندانپزشکی که با کاربرد مواد شیمیایی همراه است، از لایت کیور استفاده میشود؛ زیرا این وسیله به اکتیو کردن مواد شیمیایی و سرعت بخشیدن به واکنش‌ها کمک میکند. به عنوان مثال هنگام استفاده از مواد سفیدکننده در بلیچینگ، تاباندن نور آبی دستگاه به فعال شدن ترکیب هیدروژن پراکسید آن کمک میکند و نتیجه‌بخشی بهتری دارد. همچنین در برخی مواقع پس از پر کردن دندان‌ها با آمالگام، برای سفت کردن مواد پرکننده از اشعه آبی استفاده میشود.
بیشتر بدانید : بلیچینگ دندان
چسباندن سریع
یکی از کاربردهای مهم این وسیله چسباندن براکت‌های ارتودنسی است. براکت‌ها با استفاده از یک چسب روی دندان‌ها قرار داده می‌شوند، استفاده از لایت کیور کمک میکند مواد چسبناک سریع‌تر خشک شوند و براکت‌ها به راحتی از روی دندان کنده نشوند. از آنجا که این مهره‌ها برای مدت طولانی تحت فشار قرار می‌گیرند، فرایند محکم کردن چسب روی دندان‌ها به شدت مهم است.
بیشتر بدانید : ارتودنسی دندان
لایت کیور دندانپزشکی در چه درمان‌هایی کاربرد دارد؟
این وسیله به طور گسترده در همه درمان‌های ترمیمی و زیبایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این، استفاده از لایت کیور دندانپزشکی کمک میکند درمان‌های مختلف، ماندگاری و طول عمر بیشتری داشته باشند.
انواع لایت کیور دندانپزشکی
در حال حاضر طیف بسیار گسترده‌ای از ابزارهای ساطع‌کننده نور آبی دندانپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر کدام از این موارد به لحاظ ویژگی‌ها، وزن، خروجی، قدرتمندی و نیاز به تعمیر و نگهداری کاملاً متفاوت از یکدیگر هستند. همچنین انواع مختلف این وسیله به صورت برقی یا شارژی در بازار موجود هستند و قیمت‌های کاملاً متفاوتی دارند. در ادامه به معرفی انواع مختلف لایت کیور می‌پردازیم.
لایت کیور هالوژنی
این مدل رایج‌ترین دستگاه مورد استفاده دندانپزشکان است. لایت کیور هالوژنی نسبت به سایر مدل‌ها ارزان‌تر است. همچنین از آنجا که سال‌هاست مورد استفاده قرار می‌گیرد امتحان خود را پس داده است. می‌تواند گفت استفاده از آن کاملاً ایمن است.
لایت کیور هالوژنی، طیف گسترده‌ای از طول موج‌های نور را ساطع میکند و قدرت بسیار بالایی دارد. این مدل، هر دو نور ماورا بنفش و نور سفید را ساطع میکند. مشکل استفاده از این مدل حرارت بالای آن است. همچنین یک مسئله دیگر این است که با گذشت زمان کیفیت لامپها به شدت کاهش می‌یابد؛ بنابراین لازم است که از فیلتر خنک‌کننده استفاده شود.
در کنار سایر موارد باید این نکته را افزود که معمولاً زمان بیشتری برای اثرگذاری مدل هالوژنی نیاز است. به طوری که حدود ۱۵ تا ۲۰ ثانیه طول می‌کشد که بر سطح مواد استفاده شده اثر بگذارد. همچنین این دستگاه بسیار بزرگ است و استفاده از آن کمی سخت است.
لایت کیور ال‌ای‌دی LED
لایت کیورهای ال‌ای‌دی جدیدتر و تکامل یافته‌تر از مدل‌های هالوژنی هستند. از این رو معایبی همچون عمر کوتاه لامپهای هالوژنی را ندارند. همچنین کوچک‌تر، کارآمدتر و اقتصادی‌تر از مدل‌های دیگر به حساب می‌آیند.
در این مدل جای یک رشته کوارتزی تولیدکننده گرما، از دیودهای ساطع‌کننده نور استفاده میشود. از این رو گرمای کمتری نسبت به سایر مدل‌ها دارد. یکی از ایرادات این وسیله، نیاز به شارژ مداوم باتری‌های آن است. همچنین نسبت به مدل‌های جدیدتر مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا مواد دندانپزشکی را مستحکم کند.
لایت کیور پلاسمایی
این لایت کیورها به دلیل اثرگذاری سریع‌ترشان مورد توجه قرار گرفته‌اند. زیرا طول موج این دستگاه کوتاه‌تر است و شدت تابش آن بسیار بالاست. در این مدل از گاز الکتریسیته زنون استفاده میشود. تنها حدود ۱۰ ثانیه طول می‌کشد تا نتیجه دلخواه قابل مشاهده باشد. از مهم‌ترین ایرادات این مدل میتوان به حرارت بالای آن اشاره کرد. همچنین این دستگاه بسیار بزرگ و سنگین است و قیمت بالایی نیز دارد.
لایت کیور آرگون
مبنای کارکرد این وسیله، نور لیزر است. این مدل در میان لایت کیورهای مشابه بالاترین شدت تابش را دارد و در کمترین زمان ممکن مواد رزینی را محکم میکند. میتوان گفت بزرگ‌ترین ایراد لیزر آرگون قیمت بسیار بالای آن و کوچک بودن سری دستگاه است.
اجزای تشکیل‌دهنده لایت کیور
لایت کیورهای قدیمی، برای ارسال طول موج از امواج uv استفاده می‌کردند. به مرور، فناوری این دستگاه‌ها به سمت طول موج‌های مرئی با چراغ‌های ال‌ای‌دی و هالوژنی تغییر پیدا کرد. به طور کلی این دستگاه از اجزای زیر تشکیل میشود:
- فیلتر نور
- لامپ
- دستگیره
- دکمه روشن خاموش
- سری
- هدایت‌کننده نور
- ماژول برق
- سیم برق
- کلید نشانگر
- کلید اصلی
- فیوز
- دوشاخه
- فن یا خنک‌کننده
هنگام استفاده از این وسیله به دلیل احتمال آسیب رسیدن به شبکیه باید به خوبی از چشم‌ها مراقبت کرد. از این رو یک محافظ چشم نیز همراه با آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
روش استفاده از لایت کیور دندانپزشکی
شیوه استفاده از این دستگاه بسیار مهم است؛ زیرا نقش مهمی در تکمیل روند درمان دارد. علاوه بر این، پزشک متخصص باید بر نحوه تابش نور آبی دستگاه، تنظیم فاصله با مواد و تنظیم شدت نور دقت زیادی داشته باشد. هر کدام از انواع مختلف لایت کیور در محدوده زمانی متفاوتی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ البته هنگام استفاده از دستگاه به جنس مواد نیز توجه میشود.
پس از اینکه دندانپزشک مواد خمیری را روی دندان قرار داد و آن را شکل داد، لایت‌کیور را در زاویه مناسب و فاصله مد نظر قرار می‌دهد. سپس نور آبی را چند ثانیه روی مواد نگه می‌دارد. حداکثر ۲۰ تا ۳۰ ثانیه طول می‌کشد تا مواد خمیری خشک شوند.
سخن پایانی
لایت کیور در حال حاضر یکی از پرکاربردترین ابزارهای مورد استفاده دندانپزشکان در سراسر جهان است. این وسیله نقش مهمی در بهبود کیفیت درمان‌های دندانپزشکی به ویژه در درمان‌های ترمیمی دارد. نور ساطع شده از این دستگاه کاملاً بیضرر است و برای خشک کردن چسب‌ها و مواد خمیری همچون کامپوزیت و آمالگام به کار برده میشود. در این مقاله کاربرد و انواع مختلف این وسیله را مورد بررسی قرار دادیم. علاوه بر این توضیحاتی نیز در خصوص نحوه استفاده از آن ارائه کردیم.
سؤالات متداول
لایت کیور چیست؟
لایت کیور دندان، یک ابزار دستی است که برای درمان یا سفت کردن مواد دندانی به کار برده میشود. دندانپزشکان هنگام استفاده از رزین کامپوزیت یا چسب‌های دندانی از این وسیله استفاده می‌کنند.
لایت کیور دندان چگونه کار میکند؟
این دستگاه طول موج خاصی از نور را ساطع میکند. این نور باعث ایجاد یک واکنش شیمیایی میشود که منجر به سخت شدن مواد میشود.
آیا استفاده از لایت کیور بیخطر است؟
بله؛ لایت کیور دندان برای استفاده در روشهای مختلف دندانپزشکی کاملاً امن تلقی میشود. این دستگاه طوری طراحی شده است که طول موج محدودی از نور را ساطع میکند و این امواج برای بافتهای دندان بیمار بیضرر هستند.
لایت کیور چه آسیبی به دندان‌ها یا لثه‌ها می‌زند؟
در صورت کاربرد صحیح، این وسیله نباید به هیچ عنوان آسیبی به دندان‌ها یا لثه‌ها برساند. متخصصان دندانپزشکی هنگام کار با آن به خوبی موارد ایمنی را رعایت می‌کنند. این ابزار طبق استانداردهای جهانی ساخته شده و سال‌هاست که مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چه مدت طول می‌کشد تا لایت کیور بر مواد دندانی اثر بگذارد؟
زمان مستحکم شدن مواد دندانی بسته به نوع و جنس آنها و شدت نور کاملاً متفاوت است. با این حال بیشتر مواد دندانی طی مدت زمان ۲۰ تا ۴۰ ثانیه تحت نور آبی قرار گرفتن سفت می‌شوند.
آیا لامپهای لایت کیور نیاز به تعویض یا سرویس دارند؟
مانند هر وسیله دندانپزشکی دیگری، لامپهای لایت کیور نیاز به تعمیر، نگهداری دورهای یا تعویض دارند. پیروی از دستورالعملهای سازنده در مورد سرویس و طول عمر لامپها بسیار مهم است.
آیا میتوان در خانه از لایت کیور استفاده کرد؟
به هیچ عنوان توصیه نمیشود که بدون آموزش و دریافت راهنماییهای لازم از یک متخصص، در خانه از لایت کیور استفاده کنید. این کار ممکن است عوارض و مشکلاتی به همراه داشته باشد.
آیا انواع مختلفی از لایت کیورها وجود دارند؟
بله در حال حاضر انواع مختلفی از لایت کیورها در بازار پیدا می‌شوند و میتوان مدل‌های مختلف مانند سیمی، بی‌سیم، آل ای دی، هالوژنی و پلاسمایی را در بازار مشاهده کرد.
