هورمون‌های زنانه در دوران بارداری از تعادل خارج می‌شوند و باعث افزایش گردش خون در لثه‌ها می‌گردند. این عامل می‌تواند به طرز چشمگیری فرایند پوسیدگی دندان‌ها را تسریع کند؛ علاوه بر این، تغذیه جنین باعث می‌شود که بدن مادر با کمبود مواد معدنی مهم مواجه گردد و سیستم ایمنی بدن مادر تضعیف شود. همه این عوامل باعث می‌شود که پوسیدگی و عفونت دندان در بارداری رایج باشد و به عصب کشی نیاز پیدا شود. اما آیا عصب کشی دندان در بارداری برای جنین ضرر ندارد؟ چرا دندانپزشکان معمولا توصیه می‌کنند که عصب‌کشی را به بعد از تولد کودک موکول کنید؟ با ما همراه شوید تا به طور مفصل به پاسخ این پرسش‌ها بپردازیم.
برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا شماره خود را وارد نمایید
عصب کشی دندان چیست و چرا انجام می‌شود؟
قبل از اینکه به این پرسش بپردازیم که «آیا عصب کشی دندان در بارداری ایمن است یا خیر؟»، بهتر است اساسا بدانیم که عصب کشی به چه معناست و چرا انجام می‌شود؟ نام دقیق‌تر عصب کشی، در واقع «درمان ریشه دندان» است. وقتی از عصب کشی دندان صحبت می‌کنیم، به معنای باز کردن دندان و دسترسی به ریشه، برای خارج کردن عفونت‌ها و پالپ دندان است. پالپ، بافتی زنده در درون دندان است که وقتی دچار عفونت می‌شود، با تحریک رشته‌های عصبی موجب درد و ناراحتی خواهد شد. دندانپزشک شما، پس از باز کردن دندان، پالپ‌ها را از کانال ریشه خارج کرده و عفونت‌ها را به طول کامل تخلیه می‌نماید.
دندان شما پس از خارج شدن پالپ به یک بافت مرده تبدیل می‌شود و ارتباط آن با پایانه‌های عصبی قطع می‌شود و به همین دلیل به این فرآیند «عصب کشی» نیز گفته می‌شود. در مرحله آخر، دندانپزشک فضای داخلی دندان را به طور کامل ضدعفونی کرده و با آمالگام یا کامپوزیت پر می‌نماید. این روش باعث می‌شود که پس از این، دندان شما دچار درد و عفونت نگردد.
آیا عصب کشی دندان در بارداری ایمن است؟
همان‌طور که گفته شد علل متعددی ممکن است باعث پوسیدگی و درد دندان در دوره بارداری شود. اما آیا عصب کشی دندان در بارداری ایمن است و مشکلی برای سلامتی مادر و جنین ایجاد نمی‌کند؟ باید گفت پزشکان و دندانپزشکان توصیه می‌کنند تا حد امکان از انجام عصب کشی در این دوره پرهیز شود؛ زیرا انجام عصب کشی دندان به تزریق بی‌حسی نیازمند است و هنوز مشخص نیست که بی‌حسی چه تاثیری بر رشد جنین خواهد داشت؛ اگرچه هنوز نمی‌توان به طور قطعی از تاثیر منفی بی‌حسی بر جنین صحبت کرد، اما شرط احتیاط ایجاب می‌کند که تا حد امکان در دوره بارداری از بی‌حسی استفاده نشود.
البته باید گفت در شرایط اضطراری، عصب کشی در بارداری انجام می‌شود؛ اما ترجیح دندانپزشکان این است که تا جای ممکن این روش در سه ماهه اول و سه ماهه سوم انجام نگیرد؛ زیرا این دوره‌ها، زمان‌های مهمی از رشد جنین هستند.
مزایا و معایب عصب کشی در بارداری
به طور کلی عصب کشی دندان در دوران بارداری، هم می‌تواند مفید باشد و هم ریسک‌هایی را به همراه داشته باشد؛ پزشک شما با در نظر گرفتن مجموع این موارد، در مورد تجویز عصب کشی تصمیم‌گیری می‌کند. برخی از مزایا و مضرات عصب کشی دندان در بارداری شامل موارد زیر است:
مزایا:
مهمترین مزایای اعصاب کشی دندان در بارداری شامل موارد زیر است:
- کاهش درد و ناراحتی مادر
- کاهش استرس مادر؛ استرس می‌تواند آثار مخربی بر رشد جنین داشته باشد.
- کاهش عفونت؛ عفونت در صورت عدم درمان می‌تواند برای سلامت مادر و جنین مضر باشد.
معایب:
بعضی از عوارض عصب کشی دندان در دوران بارداری شامل موارد زیر است:
- احتمال تاثیر منفی بی‌حسی بر رشد جنین
- احتمال تاثیر منفی عکس‌برداری اشعه ایکس بر رشد جنین
- تاثیر سایر مواد شیمیایی مانند آمالگام و کامپوزیت بر سلامت جنین
عوارض عدم انجام عصب کشی در بارداری
اگرچه عصب کشی دندان در بارداری می‌تواند با محدودیت‌هایی روبرو باشد، اما از طرفی عدم انجام آن نیز در مواردی می‌تواند مضر و حتی خطرناک باشد؛ به همین دلیل است که در بعضی موارد، با وجود خطرات احتمالی، دندانپزشکان انجام عصب کشی در این دوره را تجویز می‌کنند. بعضی از عوارض احتمالی عدم عصب کشی در دوران بارداری می‌تواند شامل موارد زیر باشد.
۱- تداوم درد و التهاب
در بسیاری از موارد به دلیل گسترش عفونت، امکان کنترل درد دندان در بارداری وجود ندارد؛ به خصوص که مصرف آنتی بیوتیک و بعضی مسکن‌ها نیز در دوران بارداری ممنوع است. به همین دلیل، در چنین مواردی در صورت عدم عصب کشی، هیچ راهی برای کنترل کردن درد و التهاب وجود ندارد.
۲- گسترش عفونت
در صورتی که عفونت دندان برطرف نشود، می‌تواند به طور فزاینده‌ای رشد کند. این عفونت می‌تواند باعث پوسیدگی سایر دندان‌ها، التهاب لثه‌ها و تخریب استخوان فک شما شود. همچنین در صورت رشد عفونت، ممکن است سایر اندام‌ها و اعضای بدن شما نیز درگیر شوند. گسترش عفونت می‌تواند برای رشد و سلامت جنین نیز خطر آفرین باشد. به همین دلیل، در چنین مواردی پزشکان با انجام عصب کشی در بارداری موافقت می‌کنند.
چه زمانی در بارداری برای عصب کشی دندان مناسب است؟
اگرچه تاثیر منفی عصب کشی در بارداری بر جنین و مادر ثابت نشده است، اما همان‌طور که گفتیم برای انجام آن احتیاط می‌شود. دندانپزشکان توصیه می‌کنند که در صورت امکان، انجام این روش به بعد از تولد کودک موکول شود؛ اما اگر هیچ راهی برای به تعویق انداختن آن وجود نداشته باشد، بهترین زمان ممکن سه ماه دوم است؛ زیرا سه ماه اول، مرحله مهمی برای شکل‌گیری اندام‌های حیاتی کودک است و بهتر است که از عصب کشی پرهیز شود. همچنین عصب کشی دندان در سه ماهه سوم بارداری نیز ریسک بالاتری دارد و مادر نیز برای نشستن روی صندلی دندانپزشکی راحت نیست؛ بنابراین عصب کشی دندان در ماه هفتم بارداری ممنوع می‌شود و این ممنوعیت تا زمان تولد ادامه دارد.
با این حال، اگر عفونت و درد دندان شدید باشد، ممکن است پزشک انجام عصب کشی را در هر زمانی از بارداری تجویز کند.
برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیر
جمع بندی
درد دندان در بارداری یک مشکل شایع است و می‌تواند تحت تاثیر عوامل متعددی رخ دهد. زمانی که عفونت به ریشه دندان می‌رسد، احساس درد شدید خواهد شد و ممکن است به عصب کشی نیاز پیدا کنید؛ اما به دلیل محدودیت‌هایی که وجود دارد، انجام عصب‌کشی برای زنان باردار با چالش مواجه است.
تزریق بی‌حسی و عکس‌برداری با اشعه ایکس، از مواردی است که می‌تواند برای سلامت جنین خطرناک باشد و به همین دلیل، توصیه می‌شود که عصب کشی دندان در بارداری به بعد از تولد کودک یا دست‌کم در سه ماهه دوم که ریسک پایین‌تر دارد موکول شود؛ اما در موارد اضطراری، پزشک اجازه عصب کشی دندان را به زنان باردار می‌دهد؛ زیرا گسترش عفونت می‌تواند عامل خطرناک‌تری باشد. در صورتی که به اطلاعات بیشتری در مورد عصب کشی در دوره بارداری نیاز دارید، با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱- آیا عکس برداری از دندان در بارداری ضرر دارد؟
بله زنان باردار باید از هرگونه تشعشع اشعه ایکس به دور باشند و جز در موارد ضروری استفاده از عکس‌برداری تجویز نمی‌شود.
۲- چرا اغلب زنان در بارداری با درد دندان مواجه می‌شوند؟
تغییرات هورمونی، افزایش گردش خون، تغییرات رژم غذایی، تضعیف سیستم ایمنی و… از مواردی هستند که باعث می‌شوند دندان درد در بارداری شایع باشد.
۳- آیا می‌توانم در بارداری از آنتی بیوتیک استفاده کنم؟
مصرف بعضی آنتی بیوتیک‌ها در بارداری ممنوع است؛ بنابراین پیش از مصرف هر دارویی باید با پزشک خود مشورت کنید.
۳- آیا عصب کشی دندان در بارداری درد دارد؟
از لحاظ درد، تفاوتی بین عصب کشی در بارداری و غیر از آن نیست و در صورت تجویز عصب کشی، بی‌حسی تزریق می‌شود و هیچ درد و ناراحتی را احساس نخواهید کرد.
۴- آیا پر کردن دندان در بارداری بدون عصب کشی ممکن است؟
در صورتی که پوسیدگی سطحی باشد و عفونت به ریشه نرسیده باشد، می‌توان بدون عصب کشی دندان را درمان کرد.
۵- آیا بی‌حسی و بیهوشی در بارداری ضرر دارد؟
در مورد ضرر این مواد برای زنان باردار نمی‌توان به طور قطعی حرف زد؛ اما در مورد آن احتیاط می‌شود و به همین دلیل، غالبا عصب کشی دندان به بعد از تولد موکول می‌گردد.
۶- آیا می‌توانم برای کنترل درد دندان در بارداری مسکن بخورم؟
مصرف بعضی مسکن‌ها برای زنان باردار ممنوع است؛ اما معمولا مصرف استامینوفن (فاقد کدئین) بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود؛ با این حال برای مصرف هر دارویی لازم است با پزشک خود مشورت کنید.
۷- عصب کشی دندان در ماه اول بارداری ممکن است؟
معمولا توصیه نمی‌شود؛ زیرا دوره مهمی از رشد جنین محسوب می‌گردد.
۸- عصب کشی دندان در ماه هشتم بارداری ضرر دارد؟
معمولا توصیه می‌شود که عصب کشی در سه ماهه دوم انجام شود یا به بعد از تولد موکول گردد؛ اما اگر شرایط شما اضطراری باشد؛ پزشک اجازه عصب کشی دندان را به شما خواهد داد.
