در حالی که حفظ سلامت دهان و دندان را می‌توان اصلی‌ترین هدف صنعت دندانپزشکی دانست اما این روزها دندانپزشکی زیبایی بیش از پیش مورد توجه و استقبال عموم قرار گرفته است. بسیاری از مراجعین به دنبال دستیابی به لبخندی زیبا و بی نقص هستند و دریافت لمینت، یک روش بسیار موثر و سریع برای این منظور است. موکاپ دندان، ابزار کارآمدی است که دندانپزشکان در فرایند طراحی لمینت دندان از آن استفاده می‌کنند تا نتایج نهایی کار، تطابق قابل توجهی با ایده آل مورد نظر بیمار داشته باشد. در مطلب امروز به شما خواهیم گفت که موکاپ دندان چیست و چه کاربردی در ساخت لمینت دندان دارد.

کلینیک تخصصی لمینت دندان

برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید

موکاپ دندان چیست

موکاپ چیست؟

یکی از مهم‌ترین کارهایی که دندانپزشک قبل از شروع لمینت دندان انجام می‌دهد، توضیح پروسه درمان و نتایج نهایی آن برای بیمار است. در مورد اصلاح طرح لبخند با لمینت، بیماران کنجکاوند که بدانند لبخند نهایی آنها به چه شکلی خواهد بود. اینجاست که موکاپ دندان وارد میدان می‌شود. موکاپ دندان در واقع یک پیش نمایش از لبخند نهایی و اصلاح شده بیمار ارائه می‌دهد. بدین ترتیب بیمار می‌تواند قبل از شروع کار متوجه شود که لبخند نهایی و اصلاح شده او چگونه است. همچنین دندانپزشک می‌تواند نظر و سلیقه بیمار را در طراحی لبخند اعمال کند تا نتیجه نهایی کار کاملا مطابق با پسند بیمار باشد. موکاپ‌های دندان، ترمیم‌های‌ دندانی موقتی هستند که با استفاده از موادی مانند رزین کامپوزیت یا موم دندان ساخته می‌شوند. موکاپ‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که شکل، اندازه و چینش دندان‌ها را مطابق با ترجیحات بیمار و توصیه‌های دندانپزشک پیاده سازی کنند. در واقع کار نهایی که قرار است به بیمار تحویل داده شود، روی یک مدل مصنوعی ساخته می‌شود.

مراحل ساخت موکاپ

فرآیند ساخت موکاپ چیست؟

ساخت موکاپ دندان یک فرایند دقیق و چند مرحله‌ای که می‌تواند به روش سنتی و یا دیجیتال انجام شود. در ادامه به توضیح فرآیند ساخت موکاپ به هر دو روش می‌پردازیم.

ساخت موکاپ سنتی

موکاپ سنتی با دست ساخته می‌شود.

  • پس از مشاوره و معاینه اولیه بیمار توسط دندانپزشک، یک قالب از دندان‌های بیمار گرفته می‌شود. با گچ، یک مدل گچی به نام کست گچی ساخته می‌شود و تکنسین لابراتور با هنر دست خود و توسط یک سری موم خاص روی آن کست، کار نهایی را می‌سازد و برای دندانپزشک می‌فرستد.
  • دندانپزشک از آن یک قالب می‌گیرد و ماده مخصوص موکاپ (می‌تواند کامپوزیت، آکریل و … باشد) را داخل قالب می‌ریزد و قالب را روی دندان‌های بیمار می‌گذارد و نگه می‌دارد تا سفت شود.
  • با برداشتن قالب در واقع مدل نهایی روی دندان‌های بیمار جا می‌ماند. این بدان معناست که کار نهایی قرار است به همین شکل باشد.
  • حالا دندانپزشک یک مدل در اختیار دارد که با توجه به ضخامت کار، بیرون زدگی و تورفتگی و …  می‌داند کدام نواحی نیاز به تراش دارند و کدام قسمت‌ها نباید تراش داده شوند، عمق تراش‌ها، زاویه تراش‌ها و … باید چگونه باشد تا در نهایت کاری که بدست می‌‌آید، کاری باشد که روی کست ساخته شده است.
  • این روش کاملا دقیق نبوده و حدودی است. زیرا کاری که روی کست ساخته شده است، کار دست تکنسین است و تضمینی وجود ندارد که دفعه بعد تکنسین دقیقا همان کار را بسازد؛ ممکن است چیزی مشابه آن را بسازد. اما در مجموع نسبت به زمانی که از موکاپ استفاده نشود (یعنی دندان به طور چشمی و حدودی تراش داده شده، قالب گیری شود و برای ساخت به لابراتوار ارسال شود) کار نهایی بهتر خواهد بود زیرا دست تکنسین بازتر است و کار شیک‌تر و متناسب‌تری ارائه می‌دهد. 

ساخت موکاپ دیجیتال

مراحل ساخت موکاپ دیجیتال بدین شرح است:

  • در طول مشاوره، دندانپزشک در مورد اهداف زیبایی، نگرانی‌ها و انتظارات بیمار در مورد لبخند صحبت می‌کند. یک معاینه کامل از سلامت دهان و دندان بیمار برای ارزیابی عواملی مانند ساختار دندان، تراز، رنگ و زیبایی کلی صورت انجام می‌شود.
  • به جای قالب اولیه، یک اسکن از دهان بیمار گرفته می‌شود. این اسکن وارد نرم افزار می‌شود و با استفاده از نرم ‌افزار طراحی لبخند دیجیتال (DSD)، یک طرح دیجیتالی از لبخند مورد نظر بر اساس ویژگی‌ها و تناسبات صورت بیمار ایجاد خواهد شد. در واقع تکنسین در این مرحله، کار نهایی را روی دندان‌های بیمار طراحی می‌کند.
  • سپس با پرینتر سه بعدی از طراحی دیجیتال، یک کست (مدل) پرینت گرفته می‌شود. بعد از آن پرینت، یک اسکن گرفته شده و وارد نرم افزار می‌شود و سپس از آن پرینت، کار نهایی را می‌سازد و برای دندانپزشک می‌فرستد.
  • دندانپزشک، کار ساخته شده را (که با موادی مانند آکریل و رزین‌های قابل تراش که ارزان قیمت هستند، آماده شده) روی دندان‌های بیمار می‌گذارد؛ به طوری که انگار لمینت ساخته شده روی دندان‌های بیمار گذاشته شده.
  • حالا دندانپزشک می‌داند که باید کجای دندان را تراش دهد، کجا نیاز به تراش ندارد، عمق تراش و زاویه تراش باید چقدر باشد تا کار نهایی به این شکل دربیاید.
  • سپس تراش‌های لازم انجام می‌شود، دوباره اسکن گرفته شده و برای لابراتوار فرستاده می‌شود. کاری که قبلا به صورت دیجیتال ساخته شده (یعنی طراحی نهایی که قبل از تراش دندان‌ها انجام شده) روی اسکنی که از دندان‌های تراش داده انجام شده است، merge‌(ادغام) می‌شود. بعد از ساخته شدن کار، نتیجه دقیقا همان چیزی خواهد بود که قبلا به صورت دیجیتالی طراحی شده بود. 
مزایای استفاده از موکاپ دندان

مزایای استفاده از موکاپ در دندانپزشکی

استفاده از موکاپ دندان با مزایای متعددی برای بیماران و دندانپزشکان همراه است که در ادامه به مهم‌ترین آنها می‌پردازیم.

  • نتیجه نهایی درمان را برای بیمار و دندانپزشک شبیه سازی می‌کند.
  • آسودگی خاطر بیمار و اعتماد او به دندانپزشک را افزایش می‌دهد.
  • امکان استفاده از موکاپ به عنوان وینر دندان موقتی وجود دارد.
  • میزان رضایت بیمار از لمینت دندان نهایی به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
  • لابراتورها با استفاده از موکاپ، لمینت دندان را به طور دقیق‌تری طراحی کنند و در نتیجه، لمینت‌های نهایی با سلیقه مراجع مطابقت کامل خواهد داشت.
  • با استفاده از موکاپ، امکان سفارشی سازی لمینت دندان وجود دارد. بیمار می‌تواند لمینت دندان را از نظر زیبایی شناختی (رنگ، شکل، ارتفاع و …) و همچنین جنبه‌های عملکردی (راحتی در حرف زدن و جویدن) ارزیابی نماید تا تغییرات مورد نظر او در صورت امکان اِعمال شوند.
  • دندانپزشک با استفاده از موکاپ می‌تواند پروسه درمانی را به طور دقیق‌تری برنامه ریزی کند.
موکاپ دندان چیست

چرا پیش از اجرای لمینت باید از موکاپ استفاده کرد؟

شاید لمینت دندان، یک روش ساده در دندانپزشکی زیبایی به نظر برسد اما برنامه ریزی صحیح و پیاده سازی دقیق آن می‌تواند پیچیده باشد؛ خصوصا برای بیمارانی که حساسیت خاصی روی نتایج نهایی دارند. در حالی که ممکن است استفاده از موکاپ در فرایند طراحی لبخند و ساخت لمینت، یک مرحله اضافی و غیر ضروری بنظر برسد اما موکاپ در واقع یک راهنمای مرجع برای ادامه بقیه درمان است. به کمک آن دندانپزشک تصمیم می‌گیرد که درمان را به کدام سمت هدایت کند تا نتیجه نهایی هم برای خود او و هم برای بیمار کاملا رضایت بخش باشد.

موکاپ دندان، یک روش غیر تهاجمی و کاملا ایمن است که در نهایت باعث صرفه جویی در زمان و هزینه درمان خواهد شد. زیرا تقریبا تمام تنظیمات لازم قبل از ساخت لمینت نهایی مشخص و اِعمال می‌شوند و بیمار نیز در این پروسه استرس و نگرانی کمتری خواهد داشت.

موارد زیر، مهم‌ترین دلایل استفاده از موکاپ پیش از اجرای لمینت دندان هستند:

  • افزایش سرعت و دقت در اصلاح طرح لبخند
  • طراحی لمینت با توجه به سلیقه و نظر مشتری
  • تشخیص فرم فک و موقعیت قرارگیری دندان‌های بیمار در فک
  • تعیین میزان تراش دندان مورد نیاز برای اصلاح طرح لبخند
  • تشخیص نیاز یا عدم نیاز به انجام ارتودنسی یا سایر درمان‌های پریودنتال قبل از دریافت لمینت
ساخت موکاپ در لابراتوار

لابراتوار برای ساخت لمینت دندان چگونه از موکاپ استفاده می‌کند؟ 

لابراتوار برای طراحی و ساخت دقیق لمینت دندان به دو موکاپ و دو قالب دندان بیمار نیاز دارد. در واقع موکاپ دندان در دو مرحله تهیه می‌شود. یکی پیش از آماده سازی و تراشیدن دندان (یعنی از دندان‌های اولیه و دست نخورده بیمار) و دیگری پس از تراشیدن دندان‌ها. دندانپزشک پس از قالبگیری اولیه (یا عکسبرداری دیجیتالی) از دندان‌ها، موکاپ اولیه را می‌سازد. سپس دندان‌ها تراش داده شده و مجددا از آنها قالب گیری می‌شود و موکاپ دوم ساخته می‌شود. هر دو موکاپ و قالب به لابراتوار فرستاده می‌شوند. لابراتوار با کمک این موکاپ‌ها می‌تواند شکل، ارتفاع، کانتور و زاویه لبه لمینت نسبت به لثه را با دقت بالاتری طراحی و پیاده سازی نماید. همچنین لابراتوار ممکن است از موکاپ اولیه (یعنی همان موکاپ که قبل از آماده سازی دندان تهیه شده) برای ساخت ونیر موقتی استفاده کند. این مسئله بدان معناست که بیمار می‌تواند تا زمان آماده شدن لمینت اصلی از لمینت موقت استفاده نماید.

کاربرد موکاپ در طراحی لمینت‌های سرامیکی دیجیتالی

در طراحی لمینت سرامیکی دیجیتال، موکاپ با لایه گذاری و سفت شدن توسط نور لیزر ساخته می‌شود. پس از شکل دهی موکاپ روی دندان بیمار، بلافاصله یک ارزیابی زیبایی و عملکردی توسط نرم افزار دیجیتالی طراحی لبخند صورت می‌گیرد. پس از تأیید این ارزیابی‌ها توسط دندانپزشک، خود بیمار و همچنین نرم افزار، طراحی و ساخت لمینت سرامیکی دیجیتالی با کمک پرینترهای سه بعدی متصل به کامپیوتر انجام می‌شود.

تفاوت های موکاپ و ونیر دندان

مقایسه موکاپ و ونیر دندان: تفاوت‌ها و کاربردها

موکاپ دندان، یکی از مراحل طراحی لبخند است که پیش از ساخت ونیر دندان نهایی انجام می‌شود. موکاپ دندان، در واقع یک شبیه سازی از لمینت دندان نهایی ارائه می‌دهد و قابل اصلاح و تغییر است. موکاپ به طور موقت و بدون ایجاد هیچ گونه پیوندی با ساختار دندان روی دندان‌های بیمار قرار داده شده و به راحتی برداشته می‌شود. بنابراین کاملا غیر تهاجمی است و آسیبی به دندان‌ها وارد نمی‌کند. از آنجایی که موکاپ غالبا از کامپوزیت ساخته می‌شود، به آن کامپوزیت موقت نیز می‌‌گویند.

اما ونیر دندان، یک روش نسبتا تهاجمی است که مستلزم تراشیدن مینای دندان و ایجاد پیوند بین ونیر و ساختار دندان است. بنابراین ونیر یک روش اصلاح لبخند دائمی محسوب می‌شود و پس از نصب روی دندان‌ها قابل تغییر نیست.

کلینیک تخصصی لمینت دندان

برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید

سخن پایانی

موکاپ دندان یک روش تشخیصی است که در پروسه‌های دندانپزشکی زیبایی مانند طراحی لبخند به کار می‌رود. موکاپ دندان، لبخند اصلاح شده شما را مستقیماً روی دندان‌هایتان شبیه سازی می‌کند تا قبل از اجرای لمینت بتوانید نتیجه نهایی آن را ببینید؛ چیزی شبیه یک «لبخند آزمایشی». موکاپ به طور موقت شکل و رنگ دندان‌های شما را تغییر می‌دهد تا تغییراتی که شما و دندانپزشک‌تان می‌خواهید روی لبخندتان ایجاد کنید را بررسی کند. موکاپ دندان در اولین مراحل یک روش طراحی لبخند استفاده می‌شود و رضایت بیمار از لبخند نهایی خود را به طرز قابل توجهی افزایش می‌دهد.