فاصله بین دندان های کودکان و روش های درمان

فهرست مطالب

بررسی دلایل ایجاد فاصله بین دندان های کودکان، بیشتر والدین زمانی که متوجه شکاف بین دندان‌های شیری کودک خود می‌شوند، دچار اضطراب شده و به دندانپزشک مراجعه می‌کنند. فاصلۀ بین دندان‌های کودکان عموما موضوع نگران کننده‌ای نیست و بخشی از رشد کودک شماست. این فاصله کاملاً طبیعی است. بیشتر شکاف‌های بین دندان‌های شیری فک بالا تا سن ۱۱ سالگی به شکل خود به خودی بسته می‌شوند و نیازی به استفاده از روش‌های درمانی خاصی نیست.

وجود فاصله بین دندان‌های کودکان نشان می‌دهد که فضای کافی برای رشد دندان‌های اصلی آنها وجود دارد. به همین دلیل در بسیاری از مواقع، شکاف بین دندان‌ها موضوعی کاملاً طبیعی است و حتی به نفع کودک خواهد بود، البته همیشه شرایط اینگونه نیست. گاهی اوقات والدین متوجه خواهند شد که علی‌رغم رشد دندان‌های دائمی، همچنان فاصله بین دندان‌ها وجود دارد و از بین نرفته است.

در این حالت باید از روش‌های درمانی خاصی برای اصلاح فاصله بین دندان‌های کودکان استفاده کرد. در ادامه این مقاله قصد داریم در رابطه با همین موضوع به طور کامل توضیح دهیم. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

علت ایجاد فاصله بین دندان های کودکان

دلایل مختلفی برای ایجاد فاصله بین دندان‌های کودکان وجود دارد.

۱.نوار فرنوم

شایع‌ترین دلیل، شکاف دندان‌های جلویی کودکان، به دلیل وجود نوار فرنوم است. معمولاً دندان‌های شیری کودکان در فاصله بین ۶ تا ۹ ماهگی در می‌آید. هرچه بچه‌ها بزرگتر شوند، فرنوم کوتاه‌تر و کوچک‌تر می‌شود و در نهایت شکاف‌های بین دندان‌ها، از بین خواهد رفت. ابعاد دندان‌های شیری بسیار کوچکتر از دندان‌های دائمی است.این دندان‌ها ممکن است پایین‌تر از حد معمول قرار بگیرند و دو دندان جلویی بالایی را از همدیگر دور نگه دارند.

 ۲.رشد طبیعی

گاهی اوقات ایجاد فاصله بین دندان‌های کودکان، موضوعی نگران کننده نیست و نشان دهندۀ رشد طبیعی دندان‌های کودک است. به طور کلی بین دندان‌های شیری کمی فاصله وجود دارد تا فضایی برای بیرون آمدن دندان‌های بزرگ‌تر ایجاد شود. به همین دلیل نباید در رابطه با شکاف‌هایی که بین دندان شیری وجود دارد نگرانی داشت.

چرا که به محض بیرون آمدن دندان‌های دائمی، این شکاف‌ها بسته می‌شوند و فاصلۀ بین دندان‌های کودکان از بین می‌رود. معمولاً هر چه تعداد بیشتری از دندان‌های بالغ رشد کنند، بسته شدن شکاف‌ها سریع‌تر صورت خواهد گرفت.

۳.دندان های از دست رفته

از دست دادن دندان فقط مربوط به کودکان یا افراد بزرگسال نیست. بلکه نوزادان نیز ممکن است دندان‌های خود را از دست بدهند. برخی از کودکان به علت از دست دادن یک یا دو دندان ممکن است دچار این عارضه شوند. این کودکان یا نوزادان با دندان‌های از دست داده در استخوان فک خود به دنیا می‌آیند. این موضوع باعث می‌شود مقداری فضای خالی در اطراف دندان از دست داده، ایجاد شود.

برخی مواقع این دندان‌ها در استخوان فک، گیر می‌کنند و از آن بیرون نمی‌آیند و باعث می‌شوند دندان‌های مجاور با فاصله از یکدیگر رشد کنند. البته این موضوع بسیار نادر است و ممکن است برای هر کودکی رخ ندهد.

بیشتر بدانید : ایمپلنت برای کودکان

۴.دندان های اضافی

یکی دیگر از دلایل ایجاد فاصله بین دندان‌های کودکان، وجود دندان‌های اضافی است. در برخی مواقع دندان‌های اضافی در استخوان فک وجود دارند که ممکن است از بیرون آمدن سایر دندان‌ها جلوگیری کنند و باعث ایجاد شکاف بین دو دندان مجاور شوند‌.

۵.دندان‌های کوچک

 معمولاً دندان‌های شیری سایز کوچک‌تری نسبت به دندان‌های دائمی دارند. در برخی مواقع دندان‌های دائمی که رشد می‌کنند نیز ممکن است سایز و اندازه کوچکتری نسبت به سایر دندان‌های دائمی داشته باشند و باعث ایجاد شکاف بین دو دندان مجاور شوند.

۶.آرواره‌ های فک

گاهی اوقات سایز فک نیز بر فاصلۀ بین دندان‌های کودکان مؤثر است. در برخی افراد فک در مقایسه با اندازه دندان‌ها سایز بزرگتری دارد و این موضوع باعث ایجاد شکاف بین دندان‌ها می‌شود. زمانی که بین اندازه، شکل فک و چیدمان دندان‌ها تفاوت خاصی وجود داشته باشد، دندان‌ها و فک به شکل صحیح روی یکدیگر قرار نخواهند گرفت.

بیشتر بدانید : بهداشت دهان و دندان

درمان و اصلاح فاصله بین دندان کودکان

گاهی اوقات ایجاد فاصله بین دندان‌های کودکان، کاملاً طبیعی است. فقط والدین باید صبر کنند تا با رشد دندان‌های دائمی، این مشکل برطرف شود. اما در برخی دیگر فاصله بین دندان‌ها به یک عارضه بزرگ تبدیل می‌شود و باید از روش‌های دیگری برای درمان استفاده کرد.

در صورتی که شکاف بین دندان‌ها نگران کننده نباشد یا مشکلی را برای کودک ایجاد نکند، می‌توان این شکاف را همانطور که هست به حال خود رها کرد. گاهی اوقات برخی از والدین به علت نگرانی در رابطه با این موضوع به متخصص ارتودنسی ارجاع داده می‌شوند تا مشکل آنها برطرف شود. در ادامه برخی از روش‌های درمان فاصله بین دندان‌های کودکان را برای شما بیان می‌کنیم.

۱.پرکننده کامپوزیت

یکی از روش‌های درمان فاصلۀ بین دندان‌های کودکان استفاده از پرکننده کامپوزیت است. مواد پر کننده کامپوزیت از نوعی رزین ساخته می‌شوند و به صورت یک ماده رنگی سفید یا شیری برای پر کردن حفره‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ماده پر کننده را می‌توان همراه با یک باندینگ روی دندان استفاده کرد.

پرکننده‌های کامپوزیتی انواع مختلفی دارند. ابتدا دندانپزشک نزدیکترین رنگ به دندان کودک را انتخاب می‌کند و سپس مقداری از ماده کامپوزیت را روی سطح شکاف قرار می‌دهد. سپس با فرم دهی و شکل دادن به ماده کامپوزیتی، به طور کامل شکاف دندان را محو می‌کند.

۲.روکش های دندانی

روکش‌های دندانی نیز انتخاب مناسبی برای درمان فاصلۀ بین دندان‌های کودکان هستند. این روکش‌ها از مواد مختلفی ساخته شده است. به عنوان مثال برخی از روکش‌ها از سرامیک، کامپوزیت یا گلاس آینومر ساخته شده است. در صورتی که شکاف کوچک باشد، پزشک ممکن است از روکش‌هایی که فقط کمی از دندان‌های طبیعی پهن‌تر هستند، برای پوشش دادن شکاف استفاده کند.

این روکش‌ها به شکل دائمی یا برای چند سال به سطح دندان می‌چسبند و ظاهر دندان را اصلاح خواهند کرد.روکش‌های دندانی معمولاً برای پوشاندن، محافظت، ترمیم و بهبود شکل دندان‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۳.بریج دندانی

بریج یا پل دندان یکی دیگر از روش‌های اصلاح فرم دندان است. بریج دندان از یک پایه فلزی تشکیل شده است که قادر است با اتصال به دندان‌های مجاور، تاج دندان مصنوعی را روی سطح لثه نگه دارد. از بریج دندان برای جایگزینی یک یا چند دندان از دست رفته نیز استفاده می‌شود و انتخاب کاملا مناسبی برای اصلاح شکل دندان‌ها یا از بین بردن فاصله بین دندان‌های کودکان است.

بیشتر بدانید : بریج دندان

۴.ایمپلنت

ایمپلنت یک پیچ فلزی است که برای نگهداری تاج یا پروتز دندان در استخوان فک قرار می‌گیرد. در صورتی که پزشک بخواهد از ایمپلنت یا بریج دندان برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته استفاده کند، قادر است فاصله بین دو دندان مجاور را نیز از این طریق کنترل کند.

بیشتر بدانید : قیمت ایمپلنت

۵.لوازم ثابت

یکی دیگر از روش‌هایی که برای اصلاح یا درمان فاصله بین دندان‌های کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد، استفاده از لوازم ثابت مانند بریس دندان است. بریس‌های دندانی معمولاً روی دندان‌های جلویی ثابت می‌شوند. گاهی اوقات نیز از نوارهای لاستیکی برای از بین بردن فاصله بین دندان‌ها استفاده می‌شود که در قسمت‌های قبلی به طور کامل توضیح داده شد.

۶.بریس ‌های شفاف

بعضی مواقع ممکن است کودکان نسبت به بریس‌های دندانی حساسیت نشان دهند. در این حالت می‌توان از بریس‌های نامرئی استفاده کرد که نوعی بریس شفاف یا مجموعه‌ای از قطعات پلاستیکی هستند که روی دندان قرار می‌گیرند و به آرامی دندان‌ها را به سمت یکدیگر حرکت می‌دهند.

۷.جراحی فرنکتومی

در صورتی که فرنوم باعث ایجاد فاصله بین دندان‌های کودکان شود، می‌توان از جراحی فرنکتومی استفاده کرد.

۸.جراحی دهان

در صورتی که مشکلات شدیدی در استخوان فک وجود داشته باشد، ممکن است دندانپزشک برای برداشتن دندان‌های فرو رفته یا بیرون آوردن آنها، از روش جراحی استفاده کند. معمولا در صورتی که سایر روش‌های اصلاح فرم دندان کارساز نباشد، استفاده از روش جراحی بسیار مفید خواهد بود.

معایب فاصله بین دندان های کودکان

ایجاد فاصله بین دندان‌های کودکان موضوعی نیست که باعث بروز مشکلات خاصی شود. همانطور که گفته شد، این عارضه معمولا به حال خود رها می‌شود تا دندان‌های دائمی رشد کنند. اما گاهی اوقات این عارضه مشکلاتی برای کودکان به وجود می‌آورد. در ادامه برخی از معایب فاصله بین دندان‌های کودکان را برای شما بیان می‌کنیم:

۱.کاهش اعتماد به نفس

کودکان ممکن است به علت وجود این مشکل، اعتماد به نفس خود را از دست بدهند. به عنوان مثال ممکن است از حضور در مقابل دیگران خجالت بکشند یا توانایی لبخند زدن نداشته باشند. این موضوع در بزرگسالی تأثیرات بسیار بدی بر روح و روان کودکان خواهد گذاشت.

۲.دندان ‌های شلوغ یا کج

یکی دیگر از معایب فاصله بین دندان‌های کودکان، شکل گیری دندان‌های شلوغ یا کج است. فاصله زیاد بین دندان‌های جلویی ممکن است فضایی برای بیرون آمدن دندان‌های دیگر باقی نگذارد. در چنین حالتی شخص ممکن است در زمان جویدن غذا دچار مشکل شود. مثلاً احتمال دارد به صورت پیوسته، زبان خود را گاز بگیرد.

۳. دیاستم کودکان

دیاستم کودکان نوعی عارضه است که باعث ایجاد شکاف بین دو دندان قدامی فک بالا خواهد شد. تقریباً نصف کودکانی که زیر شش سال دارند، در این محل از فک خود، دچار دیاستم هستند. در اغلب موارد شکاف به شکل خود به خود بسته می‌شود. کودکان تا زمانی که به سن ۸ یا ۹ سالگی برسند، علائم و نشانه‌های دیاستم در دهان آنها به طور کامل از بین رفته است. اگر دیاستم بعد از رویش دندان‌های دائمی باقی بماند، نیاز است از گزینه‌های درمانی در دندانپزشکی استفاده کنید.

عوامل مختلفی بر ایجاد دیاستم در کودکان موثر هستند:

• مثلاً ژنتیک یکی از عوامل موثر بر عارضه دیاستم است. کودک ممکن است دندان‌های کوچک و استخوان فک بزرگ را از والدین خود به ارث برده باشد. در صورتی که دندان‌ها کوچک باشند، نمی‌توانند فضای فک را به طور کامل پر کنند.
• بزرگ بودن فک باعث می‌شود که دندان‌ها اجازه داشته باشند به سمت اطراف حرکت کنند یا با فاصله از یکدیگر رشد کنند.
• فرنوم فک بالا نیز بر ایجاد دیاستم موثر است. در واقع بافتی که لب را به لثه یا فرنوم متصل می‌کند ممکن است خیلی بزرگ باشد. هر چه که این بافت اندازه بزرگتری داشته باشد، دندان‌ها قادر خواهند بود با فاصلۀ بیشتری از یکدیگر رشد کنند.
• برخی از عادات بد که در کودکی شکل می‌گیرند نیز بر ایجاد دیاستم موثر هستند. مثلا اگر کودک شما شست خود را بمکد و این موضوع به یک عادت تبدیل شود، دندان‌ها ممکن است به سمت جلو فشار داده شوند یا از جای خود خارج شوند. همچنین عادت‌هایی مثل فشار دادن زبان باعث می‌شوند با گذشت زمان، دندان‌ها به سمت جلو حرکت کرده و بین آنها فاصله ایجاد شود.

فاصله بین دندان های شیری

دندان‌های شیری و موقت کودک برای رشد بسیار ضروری هستند. اکثر والدین در فاصله بین ۶ تا ۱۲ ماهگی، دندان‌های نوزاد را مورد بررسی قرار می‌دهند تا از سالم بودن این دندان‌ها مطمئن شوند. زمانی که جنین هنوز در رحم است، فرآیند شکل گیری دندان‌های شیری آغاز می‌شود. ایجاد فاصله بین دندان‌های شیری یک فرآیند کاملاً طبیعی است و در حدود ۴۰ درصد از نوزادان مشکلی ایجاد نمی‌کند.

 در اکثر نوزادان فاصله بین دندان‌ها بعد از مدتی برطرف می‌شود. واقعیت این است که دندان‌های شیری کودکان به دندان‌های دائمی فضایی برای رشد می‌دهند. این موضوع نه تنها نگران کننده نیست، بلکه خیلی هم عالی است! معنی عبارت بالا این است که دندان‌های دائمی به شکل شلوغی در دهان رشد نخواهند کرد. در نتیجه کودک نیازی به استفاده از بریس‌های دندانی نخواهد شد.

پیشگیری از ایجاد فاصله بین دندان های کودکان

در صورتی که مشاهده کردید بین دندان‌های کودک، فاصله افتاده، بهتر است از روش‌هایی که در قسمت اصلاح و درمان فاصلۀ دندان‌ها بیان شد استفاده کنید. معمولا اگر سن کودک پایین باشد، از بریس‌های دندانی نازک برای از بین بردن شکاف و فاصله بین دو دندان مجاور استفاده می‌شود.

هرچه سن کودک پایین‌تر باشد، استحکام بافت لثه کمتر خواهد بود و همین موضوع باعث می‌شود که بتوان با سرعت بیشتری فاصله دندان را از بین برد. از بین بردن شکاف بین دندان‌ها در سنین بالاتر، کمی مشکل است. معمولاً پزشکان از براکت ارتودنسی برای پیشگیری از فاصله افتادن بین دندان‌های کودکان استفاده می‌کنند.

سخن پایانی

در این مقاله به طور کامل دربارۀ فاصله بین دندان‌های کودکان صحبت شد. در اکثر مواقع ایجاد شکاف بین دندان‌های کودکان و نوزادان، امری طبیعی است و بعد از گذشت چند سال به صورت خود به خود برطرف می‌شود. ایجاد شکاف بین دندان‌های شیری باعث می‌شود فضای کافی برای رشد دندان‌های دائمی وجود داشته باشد و از ایجاد دندان‌های به هم ریخته و شلوغ جلوگیری شود.

به همین دلیل تا زمانی که فاصله بین دندان‌های کودکان و نوزادان مشکلی برای آنها ایجاد نکرده است، نیازی به درمان یا اصلاح شکاف بین دندان‌ها نیست. در صورتی که مشاهده کردید فاصله بین دندان باعث کاهش اعتماد به نفس یا به هم ریختگی دندان‌ها شده است، لازم است به دندانپزشک مراجعه کنید و از روش‌های مختلفی مثل براکت‌های ارتودنسی یا بریس‌های دندانی استفاده کنید.