همه ما شنیده ایم که دندان لق را باید کشید! اما اگر این دندان، دندان عقل نهفته باشد چطور؟! دندان عقل دندان‌هایی هستند که در انتهای ردیف دندان‌ها یعنی دندان‌های آسیاب سوم، قرار دارند و معمولا در اواخر نوجوانی یا بیست سالگی به طور کامل رشد کرده و از لثه بیرون می‌آیند.

در این بین برخی از این دندان‌ها به طور کامل رشد نمی کنند و به دندان‌ها کناری یا استخوان مجاور گیر می کنند؛ در این صورت به این دندان‌ها، دندان عقل نهفته می گویند که نیاز به جراحی دارند.

وقتی دندان عقل شما به واسطه جراحی برداشته شود، دیگر خیالتان از بابت درد و عفونت و ترتیب و نظم دندان‌های دیگر راحت می‌شود.

در ادامه این مقاله شما را با زیر و بم جراحی این نوع دندان، علائم و دوره نقاهت آن آشنا کرده و در نهایت پروسه این عمل را بررسی می کنیم؛ پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

مشاوره تخصصی و رایگان

همین الان با یک کلیک تماس بگیرید

۰۲۱۹۱۰۰۹۹۱۸

روش تشخیص دندان عقل نهفته

چگونگی تشخیص دندان عقل نهفته

دندانپزشک یا جراح فک و دندان می تواند با معاینه دندان‌های شما و گرفتن یک عکس اشعه ایکس ساده از دهان متوجه شود که آیا دندان عقل شما نیاز به کشیدن دارد و یا از نوع نهفته است یا خیر. از سوی دیگر برخی از افراد مبتلا به دندان عقل نهفته به هیچ وجه متوجه هیچ علائم و مشکلی نمی شوند و این موضوع تشخیص را دشوار می کند اما این در حالی است که که برخی دیگر علائم واضحی خواهند داشت.

برای مثال اگر دندان عفونی شود یا مشکلات دیگری در ناحیه فک و دهان ایجاد کند، تشخیص آن آسان‌تر شود؛ این علائم شامل موارد زیر می شود است:

  • درد یا تورم در اطراف فک
  • لثه‌های قرمز، متورم یا دارای خونریزی
  • بوی بد دهان
  • طعم ناخوشایند در دهان شما
  • مشکلات باز کردن دهان
مراحل جراحی دندان عقل

مراحل جراحی دندان عقل نهفته

بسیاری از جراحی های دندان عقل تحت یک بی حسی موضعی انجام می شود؛ بنابراین در این حالت ممکن است شما بیدار باشید اما این بی حسی موضعی از هر گونه دردی جلوگیری می کند.

پروسه این نوع جراحی به این صورت است که در حین عمل، لثه اطراف دندان به یک طرف منتقل شده و مقداری استخوان اطراف دندان برداشته می شود. بعد از آن دندان عقل را به طور کامل خارج و یا گاهی در صورت لزوم آن را به چند تکه تقسیم و سپس خارج می کنند. پس از خارج کردن و کشیدن دندان عقل نهفته، نوبت به بخیه زدن لثه می رسد.

دندانپزشک و جراح ممکن است بعد از اتمام عمل و از بین رفتن اثرات بی حسی شما، علاوه بر مسکن ضد درد، برای جلوگیری از هرگونه عفونت دهان و دندان؛ آنتی بیوتیک تجویز کند.

بسیاری از متخصصان و پزشکان توصیه می کنند که اینگونه جراحی ها قبل از ۲۰ سالگی انجام شود تا بیمار طول درمان و نقاهت آسان‌تری داشته باشد. به این دلیل که عمدتاً ریشه های دندان عقل در افراد جوان به طور کامل تشکیل نمی شود و دندان عقل در این سن راحت تر برداشته شده و سریع تر بهبود می یابد. با افزایش سن، ریشه‌ها بلندتر و عمیق‌تر شده، منحنی می شود گاهی نهفته باقی می ماند و در نهایت بیرون کشیدن و جراحی آن دشوارتر می شود.

ضرورت جراحی دندان عقل و دلایل آن

چرا جراحی دندان عقل واجب است؟

گاهی اوقات دندان‌های عقل به گونه‌ای رشد می کنند که روی سایر دندان‌ها یا لثه‌های شما تأثیر مضری می گذارند و یا اگر فضایی برای بیرون آمدن آن‌ها وجود نداشته باشد، داخل فک شما گیر می کنند و باعث ایجاد مشکلات فک و دندان می شوند.

یکی دیگر از دلایلی که دندانپزشک را مجاب به جراحی دندان عقل می‌کند، این موضوع است که دندان عقل هنگام مسواک زدن در موقعیتی قرار می گیرد که دسترسی به آن دشوار می شود و عموماً ذرات غذا در آن به دام می افتند. این مشکل باعث ایجاد باکتری و در نتیجه پوسیدگی دندان‌ها می شود.

سایر علائمی که ممکن است شما را وادار به مراجعه به دندانپزشک و در نهایت جراحی دندان عقل می کند، شامل موارد زیر است:

  • درد شدید در ناحیه فک و لثه‌ها
  • عفونت یا بیماری لثه (بیماری پریودنتال)
  • پوسیدگی در دندان عقل نیمه رشد کرده
  • آسیب به دندان مجاور یا استخوان اطراف آن دندان
  • ایجاد یک کیسه پر از مایع (کیست) در اطراف دندان عقل
  • عوارض ارتودنسی برای صاف کردن دندان‌های دیگر

انواع مختلف دندان عقل نهفته چیست؟

دندان‌های عقل آخرین دندان‌هایی هستند که در پروسه رشد فک و دندان شما رشد می‌کنند و اغلب فضای کافی برای رویش مانند دندان‌های دیگر در موقعیت صحیح ندارند. برخی از این دندان‌های نهفته، ممکن است به طور کامل رویش نکنند زیرا دندان دیگری روی آن‌ها رشد کرده و یا ممکن است توسط بخشی از لثه پوشیده شده باشند، همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید:

انواع مختلف دندان عقل نهفته: مزیال، دیستال، عمودی، افقی

برخی از این دندان‌های عقل ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند تا به شما اخطار دهند، اما ممکن است مشکلی در رشد آن‌ها وجود داشته باشد که  شما از آن بی اطلاع باشید. به طور کلی دندان‌های عقل را با توجه به موقعیت قرارگیری آن‌ها روی عصب، به ۴ دسته تقسیم می کنند. که در ادامه این چهار دسته را با هم بررسی میکنیم.

۱.     نهفتگی مزیال

این نوع از نهفتگی شایع‌ترین نوع نهفتگی در دندان‌های عقل است و زمانی رخ می دهد که زاویه قرارگیری دندان عقل شما، به سمت جلوی دهان شما داشته باشد؛ گویی به دندان آسیاب کناری خود تکیه داده باشد.

۲.     نهفتگی دیستال

نادرترین نوع قرارگیری یک دندان نهفته همین نوع دیستال است و زمانی اتفاق می ‌افتد که دندان عقل نهفته فک پایین شما به سمت پشت دهان شما زاویه داشته باشد. در این حالت ریشه دندان عقل شما کنار ریشه دندان کناری‍اش است و به ریشه آن فشار وارد می کند.

۳.     نهفتگی عمودی

این نهفتگی زمانی اتفاق می افتد که دندان عقل شما در موقعیت مناسبی برای رویش قرار دارد، اما با این وجود زیر لثه شما محبوس است و برای بیرون آمدن از لثه نیاز به جراحی دارد.

۴.     نهفتگی افقی

زمانی به یک دندان، دندان عقل نهفته افقی می گوییم که به طور کامل به پهلو خوابیده و در زیر لثه گیر کرده باشد. دندان‌های عقل نهفته افقی اغلب دردناک هستند زیرا فشار زیادی بر روی دندان‌های جلوی خود وارد می کنند. تحقیقات و علم پزشکی اثبات کرده است که دندان‌های عقلی که به صورت افقی قرار گرفته‌اند و به طور کامل رویش نکرده‌اند، در معرض خطر بالایی از پوسیدگی در داخل دندان عقل و همچنین دندان جلویی قرار دارند و به این ترتیب اگر به حال خود رها شوند؛ ممکن است پوسیدگی آن‌ها به حدی برسد که از ناحیه هر دو دندان دچار درد شوید. همچنین پوسیدگی ممکن است به حدی برسد که دندان جلویی نیز علاوه بر دندان عقل باید برداشته شود.

همین امر ممکن است در مورد استخوان تکیه گاه اطراف این دندان‌ها نیز رخ دهد (بیماری پریودنتال). گاهی اوقات نیز ممکن است کیست در اطراف دندان عقل ایجاد شود. کیست زمانی اتفاق می‌افتد که مایع کیسه‌ای که اطراف دندان عقل وجود دارد پر شده و به آرامی سایز آن افزایش می‌یابد.

جراحی دندان عقل در دندانپزشکی

مراقبت بعد از جراحی در دندانپزشکی

پس از اتمام جراحی، دندانپزشک برای کمک به لخته شدن خون در ناحیه جراحی شده، گازی در اختیار شما قرار می دهد تا آن را روی فک و لثه خود بگیرید. ممکن است بلافاصله بعد از جراحی درد زیادی احساس نکنید، اما احتمالاً با از بین رفتن بی حسی موضعی در ساعات بعد از عمل، درد افزایش پیدا می کند.

مراقبت بعد از جراحی  در خانه

هنگام بازگشت به خانه مراقبت از دهان خود را به خوبی انجام دهید تا از عفونت و عوارض آتی جلوگیری کنید. دندانپزشک دستورالعمل‌های دقیقی را در مورد نحوه تمیز کردن و محافظت از دهان پس از جراحی به شما می دهد و بهتر است آن‌ها را مو به مو اجرا کنید. این مراقبت‌ها عموماً راجع به این است که یک روز کامل مسواک نزنید، آبکشی نکنید و نخ دندان نکشید.

برای تمیز کردن دهان و زخم خود، از روش شستشو با آب نمک کمک بگیرید. هنگام آبکشی آب را بیرون نریزید و در عوض، صورت خود را روی سینک خم کرده و اجازه دهید آب به آرامی بیرون بریزد.

پس از شست و شوی دهان، به آرامی محل زخم را با گاز پانسمان کنید تا خون اضافی جذب شود. اگر این مراقبت‌ها را پشت گوش نیندازید، یک یا دو روز پس از جراحی می توانید به زندگی روزمره بازگردید. این مراقبت‌ها برای جلوگیری از باز شدن لخته خون و بخیه‌های زخمتان، به مدت یک هفته باید انجام شوند. در غیر این صورت درد بیشتری خواهید داشت و خطر عفونت نیز افزایش می یابد.

فراموش نکنید که برای مقابله با عوارض و درد دندانتان، در ۲۴ ساعت اول پس از جراحی:

7 مراقبت بعد از جراحی دندان که باید رعایت کنید.
  • از شستشوی شدید دهان خود خودداری کنید.
  • الکل ننوشید یا از دهانشویه با الکل استفاده نکنید.
  • از مسواک زدن دندان‌های خود در کنار بخیه بعد از جراحی دندان خودداری کنید و ترجیحاً از مسواک دستی نرم استفاده کنید که ملایم‌تر از مسواک برقی است.
  • درد، خونریزی‌ و تورم در دهان و گونه‌ها احتمالا تا چند روز پس از جراحی باقی می‌مانند و ممکن است نتوانید در این مدت دهان خود را تا آخر باز کنید، بنابراین بهتر است از مایعات یا غذاهای آبکی مثل سوپ و غیره استفاده کنید.
  • برای جلوگیری از شکستن لخته خون، تا یک هفته پس از جراحی از فعالیت‌های شدید خودداری کنید.
  • در طول فرآیند بهبودی از سیگار کشیدن خودداری کنید.

دوره نقاهت جراحی دندان عقل

یکی از سوالاتی که اکثراً پیش می آید این است که جراحی دندان عقل چقدر طول می کشد؟ اکثر افراد چند روز پس از جراحی دندان عقل نهفته می توانند به فعالیت‌های عادی و روزمره خود بازگردند اما دوره نقاهت این عمل جراحی معمولاً تا شش هفته طول می کشد یعنی تا زمانی که دهان شما به طور کامل بهبود یابد.

احتمالاً برای حدود یک هفته نمی توانید مانند قبل دهان خود را کاملا باز کنید، بنابراین باید غذاهای نرم بخورید. پس از جراحی، ممکن است کمی درد، خونریزی و تورم داشته باشید، بنابراین پزشک دستورالعمل‌های خاصی را برای مدیریت عوارض درد دندان عقل نهفته، مانند مصرف داروهای ضد درد و استفاده از کمپرس سرد به شما می ‌دهد.

مشاوره تخصصی و رایگان

همین الان با یک کلیک تماس بگیرید

۰۲۱۹۱۰۰۹۹۱۸

در آخر

کشیدن و یا جراحی دندان عقل نهفته یک روش رایج دندانپزشکی است و عوارضی مثل درد و خونریزی در ناحیه فک و لثه دارد. برای بهبود موفقیت آمیز این عمل، مهم است که مراقبت‌های بعد از عمل، به ویژه در طول ۷ تا ۱۰ روز اول پس از عمل؛ را جدی بگیرید. در این مقاله برخی از این مراقبت‌ها را نام بردیم و با شیوه این جراحی آشنا شدیم. آیا تا به حال دندان عقل خود را کشیده‌اید؟ برای ما از تجربه خود بنویسید تا دوستان دیگر نیز از آن بهره ببرند.