لق شدن دندان میتواند یک مشکل سلامتی نگران کننده باشد. چه یک دندان لق داشته باشید یا چند دندان لق، کنجکاو بودن در مورد اینکه ایا دندان لق سفت میشود یا نه کاملاً موجه و منطقی است. لق شدن دندانها میتواند بر توانایی جویدن، صحبت کردن و حتی اعتماد به نفس شما تأثیر منفی بگذارد. با این حال، خبر خوب آن است که بسیاری از موارد لق شدن دندان قابل درمان هستند. ما در این راهنمای جامع به علل لق شدن دندانها، گزینههای درمانی و نکات مهم برای پیشگیری از لق شدن دندانها میپردازیم.
برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید
علل لق شدن دندان
به طور کلی دندانها خود به خود لق نمیشوند. لق شدن دندان میتواند ناشی از عوامل داخلی و خارجی مختلفی باشد. اینکه آیا دندان لق سفت میشود یا نه، تا حد زیادی به علت لق شدن دندان بستگی دارد. پس بهتر است در ابتدا مهمترین علل لق شدن دندان را مرور کنیم.
ضربه
یکی از رایجترین دلایل لق شدن دندانهای دائمی، وارد آمدن ضربه به دندان به خاطر زمین خوردن، آسیبهای ورزشی یا سایر سوانح است. با وجود آنکه برخی از آسیبهای تروماتیک دندان ممکن است به خودی خود بهبود یابند اما باز هم در چنین شرایطی مهم است که فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که ریشه دندان و لثههای اطراف آن آسیب ندیدهاند.
بیماری لثه
اگر دندان شما به طور ناگهانی لق شود، احتمال بسیار زیادی دارد که علت آن پریودنتیت باشد. پریودنتیت که به آن بیماری لثه نیز گفته میشود، یک عفونت باکتریایی است که باعث فرسایش و تحلیل لثهها، بافتهای نرم و استخوانهای حمایت کننده دندانها میشود. لثههای شما ممکن است با بدتر شدن بیماری لثه عقب نشینی کنند و دندانهای دائمی لق شوند. بوی بد دهان، خونریزی لثه هنگام استفاده از نخ دندان و لثههای متورم و حساس برخی از علائم بیماری لثه پیشرفته هستند.
دندان قروچه
دندان قروچه یا بهم فشردن دندانها وضعیتی است که در آن افراد به دلیل استرس یا ابتلا به برخی بیماریها مکرراً دندانهای خود را به هم فشار میدهند. ساییدن دندانها به هم با گذشت زمان میتواند به تحلیل رفتن استخوان و بافت نرم اطراف دندان و در نتیجه شل شدن دندانها منجر شود. اگر هنگام بیداری دندان قروچه میکنید، آگاه شدن از این مشکل می تواند به شما کمک کند تا آن را متوقف کنید. با این حال اگر شبها در هنگام خواب دندان قروچه میکنید، ممکن است به محافظ شبانه برای محافظت از دندان های خود نیاز داشته باشید.
بارداری و یائسگی
تغییرات هورمونی که در دوران بارداری یا یائسگی رخ میدهد نیز ممکن است بر سلامت دندان شما تأثیر بگذارد. در دوران بارداری، سطوح بالاتر هورمونهای استروژن و پروژسترون میتواند به طور موقت رباط ها و استخوانهای فک را شل کند. در طول یائسگی نی بدن زنان شروع به تولید استروژن کمتری میکند که این امر میتواند به کاهش تراکم استخوان منجر شود. با افزایش سنِ استخوان فک، احتمال لق شدن دندانها افزایش مییابد.
داروها و شرایط زمینهای
اگرچه کلسیم به ایجاد استخوانهای قوی کمک میکند اما برای دندانهای قوی و سالم نیز ضروری است. متأسفانه مصرف برخی از داروها برای مدت طولانی (به عنوان مثال داروهای ضد تشنج مانند فنی توئین) جذب کلسیم را برای بدن دشوار میسازد که این مسئله میتواند دندانها را ضعیف و شل کند.
پوکی استخوان
پوکی استخوان وضعیتی است که باعث ضعیف و متخلخل شدن استخوانها میشود. در نتیجه حتی ضربهها و فشارهای جزئی نیز ممکن است به شکستگی استخوانها منجر شود. اگرچه پوکی استخوان معمولاً بر ستون فقرات، باسن و مچ دست تأثیر میگذارد اما میتواند به استخوانهای فک که از دندانها حمایت میکنند نیز صدمه بزند.
اگر استخوانهای فک تراکم کمتری داشته باشند، ممکن است دندانها لق شده و بیفتند. برخی از داروهایی که پوکی استخوان را درمان میکنند، به ندرت میتوانند باعث مشکلات سلامت دندان شوند. در موارد نادر، داروهایی به نام بیس فسفوناتها (که به درمان تحلیل استخوان کمک میکنند) می توانند منجر به لق شدن دندانها شوند. این وضعیت به عنوان استئونکروز فک شناخته میشود. تروما و روشهای جراحی مانند کشیدن دندان نیز میتواند باعث پوکی استخوان شود.
آیا دندان لق سفت میشود؟
اینکه یک دندان لق میتواند به خودی خود سفت شود یا نه به شدت و علت اصلی لق شدن دندان بستگی دارد:
- لق شدن خفیف: اگر دندان فقط کمی لق شده باشد و علت آن جزئی باشد، مانند التهاب لثه ناشی از بهداشت نامناسب دهان، میتواند خود به خود با مراقبت مناسب از جمله مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بهتر، سفت شود.
- لق شدن شدید: اگر دندان به طور قابل توجهی لق شده، علت آن یک مسسله جدی است (مانند بیماری لثه یا آسیب) یا درد یا خونریزی مداوم وجود دارد، بعید است که بدون دریافت درمان پزشکی پزشکی مناسب خود بخود سفت شود. دندانپزشک میتواند وضعیت را ارزیابی کرده و درمان مناسب را توصیه کند.
روشهای درمانی برای دندان لق
روشهای درمانی مختلفی وجود دارد که دندانپزشک بسته به شدت مشکل و سرعت ظاهر شدن آن میتواند برای نجات دندان لق از آنها کمک بگیرد.
درمانهای غیر جراحی
درمانهای غیر جراحی برای سفت کردن دندان لق شامل موارد زیر هستند.
- داروها یا دهانشویهها: این موارد میتوانند به درمان لثههای عفونی و مبارزه با باکتریهای موجود در دهان کمک کنند.
- آتل دندانی: دندانپزشک ممکن است بتواند با استفاده از اسپلینتها که شامل چسباندن دندان لق به دندانهای مجاور با الیاف و رزینهای مخصوص است، دندان لق را نجات دهد.
- تمیز کردن عمیق: اگر دندان شما در نتیجه بهداشت نامناسب دندان و یا بیماری لثه لق شده باشد، ممکن است دندانپزشک سعی کند دندان را با استفاده از تمیز کردن عمیق نجات دهد. دندانپزشک در طی تمیز کردن عمیق دندان، عفونتی که به خط لثه گسترش یافته و باعث عقب نشینی لثهها شده است را از بین میبرد. پس از درمان عفونت، احتمال زیادی وجود دارد که لثهها بهبود یافته و اطراف دندان سفت شوند.
درمانهای جراحی
اگر شدت لقی دندان به حدی زیاد باشد که به روشهای غیر جراحی پاسخ ندهد، دندانپزشک ناگزیر از روشهای جراحی کمک خواهد گرفت.
- پیوند بافت و استخوان: این روش شامل اضافه کردن استخوان مصنوعی یا طبیعی به ناحیه اطراف ریشه ضعیف برای کمک به رشد استخوان جدید و بافت لثه است. این روش اغلب هنگامی به کار میرود که بیماری لثه باعث تحلیل رفتن استخوان حمایت کننده دندان شده است.
- بازسازی هدایت شده بافت (GTR) : در این روش برای کمک به بازسازی بافت در نواحی که پریودنتیت آن را از بین برده است، از غشاهای مانع استفاده میشود.
- جراحی فلپ: این روش برای برداشتن جرمی که در پاکتهای عمیق لثه ایجاد شده است به کار میرود. لثه بیمار در حین جراحی فلپ برای برداشتن تارتار به عقب لیفت شده و سپس به موقعیت اولیه خود بازگردانده میشود. اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود و عمل موفقیت آمیز باشد، لثهها محکم دور دندان شما قرار میگیرند و آن را در جای خود سفت میکنند.
نکات مهم برای پیشگیری از لق شدن دندان
در بخشهای بالا توضیح دادیم که آیا دندان لق سفت میشود یا نه و همچنین چه درمانهایی برای رفع لقی دندان وجود دارد. با این حال پیشگیری همواره بهتر و راحتتر از درمان است. اگرچه ممکن است نتوانید به طور کامل از لق شدن دندان جلوگیری کنید اما کارهای سادهای وجود دارد که میتوانید به منظور کاهش احتمال لق شدن دندان انجام دهید:
- بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید؛ حداقل روزی دو بار مسواک بزنید و یکبار نخ دندان بکشید.
- هر ۶ ماه یکبار برای معاینه و پاکسازی دندانها به دندانپزشک مراجعه کنید تا مشکلات دندانی شما در مراحل اولیه تشخیص داده شوند.
- از کشیدن سیگار خودداری کنید.
- هنگام ورزش از محافظ دهان استفاده کنید.
- اگر مشکل دندان قروچه دارید، هنگام خواب از محافظ شب (نایت گارد) استفاده کنید.
- تحت نظر پزشک از مکملهایی استفاده کنید که میتوانند خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش دهند (مانند ویتامین D و کلسیم)
- شرایط پزشکی خود را تحت کنترل نگه دارید؛ به ویژه آنهایی که میتوانند یک عامل خطر برای مشکلات سلامت دهان و دندان باشند. به عنوان مثال دیابت کنترل نشده، یک ریسک فاکتور برای ابتلا به بیماری لثه محسوب میشود.
- از داروهایی که مصرف میکنید و عوارض جانبی احتمالی آنها بر سلامت دهان و دندان خود آگاه باشید.
برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید
سخن پایانی
هر چه زودتر متوجه لق شدن دندانهایتان شوید، به احتمال بیشتری میتوانید جلوی افتادن کامل آنها را بگیرید. در حالیکه برخی از موارد لق شدن دندان به طور ناگهانی مشاهده میشود (مانند در اثر یک سانحه) اما در اغلب موارد، لق شدن دندانها بتدریج و در اثر یک عادت اشتباه (مانند دندان قروچه) یا بیماری (مانند بیمه لثه) اتفاق میافتد. مداخلات درمانی مناسب و به موقع در چنین شرایطی میتواند به سفت شدن دندان در جای خود کمک کند و مانع از دست دادن دندان شود. با این اوصاف آیا دندان لق سفت میشود؟ خب همه چیز به شدت لقی دندان و علت آن بستگی دارد.