وجود فاصله بین دندان ها تا حدی طبیعی است و مشکلی ایجاد نمی‌کند اما هنگامی که این فاصله از حد معمول بیشتر باشد، نمی‌توان بسادگی از کنار آن گذشت. چون در این صورت شما تنها با یک مسئله زیبایی روبرو نیستید بلکه سلامت دندان های شما نیز در معرض خطر قرار خواهد گرفت. مواد غذایی به راحتی در این فواصل گیر می‌کنند و بنابراین احتمال پوسیدگی دندان‌ها افزایش می‌‌یابد. همچنین این فاصله‌های زیاد می توانند بر گفتار فرد نیز تأثیر منفی بگذارند. با این تفاسیر، بهترین کار آن است که به فکر درمان دندان‌های فاصله دار خود باشید. این مشکل در هر سنی قابل پیگیری است اما هر چه سن بیمار پایین‌تر باشد، نتایج سریع‌تر و مشهودتر خواهند بود.
در مطلب امروز در مورد مفهوم دیاستم، انواع فاصله‌های بین دندانی و دلایل فاصله دار شدن دندان‌ها صحبت خواهیم کرد. سپس درمان‌های مختلف موجود را معرفی می‌نماییم و در انتها به درمان خانگی و سوالات متداول درباره این مشکل می‌پردازیم. لطفا تا پایان با ما همراه باشید.
مشاوره تخصصی و رایگان
همین الان با یک کلیک تماس بگیرید
۰۲۱۹۱۰۰۹۹۱۸
دیاستم چیست؟
دیاستم یک اصطلاح بالینی است که به شکاف یا فضای بین دندان‌ها (فاصله بیشتر از نیم میلیمتر) اشاره دارد. این فاصله‌ها می‌توانند در هر جایی از دهان ایجاد شوند اما اغلب بین دو دندان جلویی بالا، قابل توجه هستند. این وضعیت می‌تواند در دوران کودکی یا بزرگسالی اتفاق بیفتد. در کودکان، این فواصل معمولا پس از رشد دندان‌های دائمی‌شان از بین میرود.
برخی شکاف‌های بین دندانی کوچک بوده و به سختی دیده می‌شوند در حالی که بعضی دیگر بزرگتر هستند و می‌توانند مشکلات زیبایی و سلامتی ایجاد کنند. اگر ظاهر شکاف‌های بین دندانی‌تان را دوست ندارید، نگران نباشید. روش‌هایی برای بستن یا کاهش سایز آنها وجود دارد که در بخش‌های زیر به آنها می‌پردازیم.
انواع فاصله های بین دندانی
بطور کلی ۴ نوع فاصله بین دندانی وجود دارد که عبارتند از:
- فقط بین دندان‌های کناری و جلویی فاصله وجود دارد.
- یک شکاف بین دندان‌های نیش از یک طرف وجود دارد.
- بین دندان‌هایی جلویی فاصله وجود دارد.
- شکاف‌ها بین تمام دندان‌ها دیده می‌شوند.
دلایل فاصله دار شدن دندان ها
عوامل متعددی می‌توانند در ایجاد شکاف بین دندان‌ها نقش داشته باشند. برخی از آنها ژنتیکی هستند و بعضی از عادات بد نشأت می‌گیرند. این فاکتورها عبارتند از:
- سایز دندان‌ها نسبت به استخوان فک: اگر دندان‌های فرد نسبت به استخوان فک او بسیار کوچک باشند، ممکن است بین دندان‌ها شکاف ایجاد شود. اندازه‌های استخوان فک و دندان‌ها تا حد زیادی زنتیکی است که این، یکی از دلایلی است که دیاستم می‌تواند در خانواده‌ها ارثی باشد.
- دندان‌های از دست رفته یا کوچکتر از حد معمول: اگر برخی از دندان‌ها از دست رفته یا کوچکتر از بقیه باشند، ممکن است دیاستم ایجاد شود. این اغلب شامل دندان‌های ثنایای جانبی بالایی (دندان‌هایی که در طرفین دو دندان جلویی بالا قرار گرفته‌‌اند) می‌شود. اگر دندان‌های ثنایای جانبی بالایی از دست رفته یا نسبتا کوچک باشند، ممکن است بین دو دندان جلویی فاصله ایجاد شود.
- فرنوم لبی بزرگ: فرنوم لبی، بافتی است که از داخل لب بالایی تا لثه بالای دندان‌های جلویی بالا امتداد دارد. اگر بافت فرنوم خیلی بزرگ باشد، می‌تواند باعث ایجاد شکاف بین این دندان‌ها شود.
- بیماری لثه: جابجایی دندان، یک نشانه معمول از بیماری پیشرفته لثه است. در افراد مبتلا به بیماری لثه، التهاب باعث آسیب به استخوانی می‌شود که از دندان‌ها حمایت می‌کند. در نهایت ممکن است دندان‌ها لق شده و شکاف ظاهر شود.
- رفلکس بلع نادرست: هنگامیکه رفلکس بلع بدرستی اتفاق بیفتد، زبان به سقف دهان فشار می‌آورد. اما اگر این پروسه بخوبی پیش نرود، ممکن است فرد در هنگام قورت دادن زبان خود را به دندان‌های جلویی بفشارد. با گذشت زمان، این فشار مکرر به دندان‌های جلویی، آنها را به جلو می‌برد و باعث ایجاد فاصله می‌شود.
- عادات غلط: مکیدن انگشت شست،، مکیدن لب، پیش آمدگی زبان (بلع معکوس) و عاداتی از این قبیل می‌تواند به دندان‌های جلویی فشار وارد کند و آنها را به جلو ببرد. این امر ممکن است به دیاستم منجر شود.
- از دست دادن دندان‌های شیری: هنگامیکه دندان‌های شیری کودکان می‌افتد، ممکن است آنها به دیاستم موقت دچار شوند. با بیرون آمدن دندان‌های دائمی معمولا این شکاف‌ها بسته می‌شود. این نوع فاصله بین دندانی بقدری رایج است (تقریبا در دو سوم کودکان) که دندانپزشکان، آن را یک پدیده رشدی طبیعی در کودکان می‌دانند و معمولا به هیچ درمانی نیاز ندارد.
- بالا رفتن سن: بزرگسالان ممکن است در سال‌های بعدی زندگی خود دچار دیاستم شوند. با افزایش سن، دندان‌های شما بطور طبیعی تغییر مکان میدهند (جابجا می‌شوند). این امر می‌تواند باعث ایجاد شکاف شود و همچنین ممکن است مشکلات دندانی دیگری نیز ایجاد کند.
درمان فاصله بین دندان ها
راه‌های مختلفی برای رفع دیاستم وجود دارد. نحوه درمان به این مسئله بستگی دارد که وضعیت پیش آمده بخاطر بیماری لثه است یا صرفا یک مشکل زیبایی محسوب می‌شود.
درمان های زیبایی دیاستم
اگر دندان‌های شما سالم هستند و فقط می‌خواهید فاصله بین دندان‌هایتان را ببندید، چندین روش درمانی زیبایی وجود دارد، از جمله:
- کامپوزیت دندان: دندانپزشک از رزین کامپوزیت همرنگ دندان برای پوشاندن این شکاف استفاده می‌کند. سپس دندان‌های شما فرم داده شده و پولیش می‌شوند تا ظاهری طبیعی پیدا کنند.
بیشتر بدانید : کامپوزیت دندان های فاصله دار
بیشتر بدانید : مراحل کامپوزیت دندان
- لمینت دندان: اینها پوسته‌های سرامیکی سفارشی هستند که بطور دائمی به سطوح دندان‌های جلویی شما چسبانده می‌شوند. آنها می‌توانند شکاف بین دندان‌ها را ببندند و ظاهری یکسدت به لبخند شما هدیه دهند.
بیشتر بدانید : لمینت دندان های فاصله دار
- بریس‌ها: اگر شکاف بین دندان‌ها بزرگ باشد، ممکن است شما به بریس‌ها یا الاینرهای ارتودنسی شفاف نیاز داشته باشید تا دندان‌های خود را بطور فیزیکی بهم نزدیکتر کنید (در موارد خفیف، دندانپزشک معمولا می‌تواند دیاستم را بدون بریس رفع کند).
- فرنوکتومی: فرنوم دهانی، نواری از بافت است که لب شما را به لثه‌ها متصل می‌کند. اگر این تکه بافت بیش از حد ضخیم باشد، می‌تواند دندان‌های شما را از هم دور کند و باعث ایجاد فاصله شود. فرنوکتومی، این نوار بافت را آزاد می‌کند. در بسیاری از موارد، فرنوکتومی با یک عمل زیبایی دیگر مانند باندینگ یا ونیر دندانی انجام می‌شود.
- بریج دندان: اگر فاصله بین دندان‌ها بدلیل از دست دادن دندان باشد، ممکن است دندانپزشک شما استفاده از بریج را برای جایگزینی آن توصیه نماید. برای قرار دادن بریج، شما باید دو دندان سالم در دو طرف شکاف داشته باشید. این دندان‌ها بنحوی تغییر داده می‌شوند که بعنوان لنگر برای ترمیم جدید شما عمل کنند.
- ایمپلنت دندان: مانند بریج دندان، ایمپلنت نیز جایگرین دندان از دست رفته می‌شود. اما با ایمپلنت دندان لازم نیست دندان‌های مجاور تغییر داده شوند. ایمپلنت یک پایه تیتانیومی است که جایگزین ریشه دندان از دست رفته می‌شود. پس از نصب و جوش خوردن آن به استخوان فک، از روکش دندانی برای ترمیم و بستن شکاف بین دندان‌های شما استفاده خواهد شد.
درمان های بیماری لثه برای دیاستم
اگر دیاستم نتیجه بیماری لثه باشد، شما در ابتدا برای از بین بردن باکتری‌های مضر به درمان پریودنتال نیاز خواهید داشت. پس از کنترل عفونت می‌توانید فاصله بین دندان‌های خود را با یکی از درمان‌های زیبایی ذکر شده در بالا برطرف کنید.
- اسکیلینگ و روت پلنینگ: اگر به بیماری خفیف لثه مبتلا باشید، دندانپزشک شما ممکن است اسکیلینگ و روت پلنینگ (یک نوع تمیز کردن عمیق دندان) را توصیه کند. این شبیه جرم گیری معمولی است اما شما بیحسی موضعی دریافت می‌کنید تا پزشک بتواند به باکتری‌هایی که در عمق لثه‌های شما پنهان شده‌اند، دسترسی پیدا کند.
- جراحی فلپ لثه: اگر بیماری لثه متوسط تا پیشرفته داشته باشید، ممک است لازم باشد جراحی لثه انجام دهید. در طول این پروسه، دندانپزشک برشی در امتداد خط لثه ایجاد می‌کند. سپس بطور موقت لثه را عقب می‌برد تا بتواند ریشه دندان‌ها را ببیند. پس از تمیز کردن کامل ریشه دندان‌ها، لثه‌ها در جای خود قرار می‌گیرند و بخیه زده می‌شوند.
بستن فاصله بین دندان های کودکان
اگر کودک شما عادات بدی دارد که باعث ایجاد دیاستم شده یا علت آن ترکیبی از یک عادت بد و ژنتیک است، دندانپزشک می‌تواند برای درمان دندان‌های فاصله دار او اقدام کند. اگر دندان‌ها برای استخوان فک خیلی کوچک هستند، دندانپزشک می تواند برای اصلاح شکاف از ونیر یا باندینگ استفاده نماید. اگر کودک شما مشکلات رشدی دارد که جلوی رویش دندان‌های دائمی را می‌گیرد، پزشک از ایمپلنت‌های دندانی برای اصلاح لبخند او استفاده خواهد کرد.
بیشتر بدانید : فاصله بین دندان های کودکان
اگر سن کودک کم است، درمانی مانند بریس‌های ارتودنسی یا نگهدارنده‌ها می‌توانند برای بردن دندان‌ها به جای خود و ثابت نگه داشتن آنها مفید باشند. اگر فرنوم لبی فک بالای کودک بیش از حد رشد کرده است، دندانپزشک می‌تواند یک فرنوکتومی ساده برای کاهش میزان بافتی که دندان‌ها را از هم جدا می‌کند، انجام دهد. در اینصورت دندان‌ها به مرور با هم رشد می‌کنند و دیاستم را به حداقل می‌رسانند.
درمان خانگی فاصله بین دندان ها
برای اکثر مشکلات سلامتی، چند درمان خانگی وجود دارد. البته خیلی از آنها به اندازه درمان‌های پزشکی موثر نیستند. با این حال بعضی از افراد دوست دارند آنها را امتحان کنند. یکی از گزینه‌هایی که می توانید برای درمان دندان‌های فاصله دار خود در نظر بگیرید، درمان خانگی آنها است. برای اینکار لازم است از ابزاری به نام نوار دندان استفاده کنید. شما باید این نوارها را دور دندان مورد نظر (دندانی که می‌خواهید جابجا شود) بگذارید. با گذشت زمان می‌توانید نتیجه را مشاهده کنید (فاصله بین آن دندان با دندان کناری بتدریج کمتر خواهد شد).
بیشتر بدانید : درمان خانگی فاصله بین دندان ها
اما این روش همیشه موفقیت آمیز نیست و ممکن است وضعیت دندان‌هایتان تغییر نکند یا حتی بدتر شود. علاوه بر این، نوارهای دندان می‌توانند خطرناک باشند. اگر آنها روی دندان بلغزند و وارد لثه شوند، درد و ناراحتی قابل توجهی ایجاد می‌کنند. آنها حتی می‌توانند به لثه‌ها آسیب برسانند و بافت‌های نرم نگهدارنده دندان را تخریب کنند.
چرا باید فاصله بین دندان ها بسته شود؟
فاصله بین دندان‌ها می‌تواند مشکلاتی برای سلامت کلی و دندان‌های شما ایجاد کند. اگر با رویش کامل دندان‌های دائمی، شکاف‌ها بخودی خود اصلاح نشوند و فرد برای درمان آنها اقدام نکند، عواقب منفی زیر ممکن است اتفاق بیفتد:
- مشکلات مربوط به عزت نفس یا اعتماد بنفس و خجالت کشیدن از لبخند زدن
- نامرتب شدن دندان‌ها
- رشد بیش از حد باکتری‌ها و تجمع پلاک بواسطه دندان‌های نامرتب
- پوسیدگی دندان
- مشکل در گاز زدن، جویدن یا بلعیدن
- التهاب لثه بخاطر تأثیر غذا بر روی لثه محافظت نشده بین دندان‌ها
مشاوره تخصصی و رایگان
همین الان با یک کلیک تماس بگیرید
۰۲۱۹۱۰۰۹۹۱۸
سوالات متداول
۱. آیا می‌توان از ایجاد فاصله بین دندان‌ها جلوگیری کرد؟
پیشگیری از همه موارد دیاستم ممکن نیست. با اینحال اگر یک علت آن را بیماری لثه یا عادات غلط در نظر بگیریم، رعایت بهداشت دهان و دندان و ترک عادت‌های نادرست می‌تواند در جلوگیری از ایجاد آن موثر باشد، از جمله:
- مسواک زدن دو بار در روز
- کشیدن نخ دندان بصورت روزانه
- مراجعه به دندانپزشک برای معاینه و پاکسازی دندان‌ها
- اجتناب از مکیدن شست و کمک به کودکان برای ترک این عادت
- اصلاح رفلکس‌های بلع نادرست
۲. آیا ممکن است شکاف دندان‌ها بطور طبیعی بسته شود؟
بله، فاصله بین دندان‌ها در کودکان معمولا با بیرون آمدن دندان‌های دائمی از بین میرود. اما برخی فاصله‌ها ممکن است بطور طبیعی بسته نشوند. در اینصورت لازم درمان ارتودنسی انجام شود. توصیه می‌شود کودکان در سن ۷ سالگی برای بررسی فواصل بین دندانی خود به دندانپزشک مراجعه کنند تا در صورت لزوم، اقدامات درمانی آغاز شود.
۳. درمان دندان‌های فاصله دار با بریس چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان درمان از بیماری به بیمار دیگر متفاوت است و به سایز شکاف‌ها بستگی دارد. اما بعنوان یک قاعده کلی، بستن فاصله دندانی توسط بریس‌های سنتی ممکن است از ۶ ماه تا یک سال طول بکشد. این زمان برای الاینرهای نامرئی حدود ۵ تا ۹ ماه است اما باز هم به وضعیت شکاف‌های دندانی فرد بستگی دارد.
۴. بهترین روش برای بستن فاصله بین دندان‌ها چیست؟
بهترین راه برای بستن فاصله بین دندان‌ها در اکثر موارد، ارتودنسی است. اما باید توجه داشته باشید که ارتودنسی، تهاجمی‌ترین و پرهزینه‌ترین راه حل برای نزدیک کردن دندان‌های شما است و زمانی موثر است که فاصله بین دندان‌ها خیلی زیاد نباشد. اگر این شکاف بسیار زیاد باشد، برای بستن این فاصله لازم است حتما ایمپلنت انجام شود. و اگر این فاصله بسیار جزئی باشد، کامپوزیت بخوبی می تواند مشکل را برطرف نماید.
۵. روش درمان با توجه به چه عواملی مشخص می‌شود؟
دندانپزشک با در نظر گرفتن فاکتورهای زیر، بهترین گزینه را برای درمان دندان‌های فاصله دار شما پیشنهاد می‌کند:
- وضعیت دندان‌های مجاور و لثه‌ها
- تشخیص علل احتمالی دیاستم
- میزان فاصله بین دندان‌ها
- مدت زمانی که بیمار حاضر است تحت درمان قرار بگیرد.
- اهداف زیبایی مدنظر بیمار
حرف آخر
به فاصله بین دندان‌ها دیاستم گفته می‌شود. مجموعه‌ای از عوامل می‌توانند باعث ایجاد دیاستم شوند (از بیماری لثه گرفته تا نسبت اندازه دندان به سایز استخوان فک). دندانپزشک پس از معاینه بیمار می‌تواند علت دقیق آن را تعیین کند. فاصله بین دندانی در کودکان معمولا با بیرون آمدن دندان‌های دائمی، خود به خود برطرف می‌شود. اما بطور کلی روش‌های زیادی برای درمان شکاف بین دندان‌ها وجود دارند و نتایج آنها معمولا دائمی هستند.
