ساختار سیستمهای ایمپلنت دندان، با آلیاژهای مستحکم و سازه چندتکهای که دارند، بر این اساس ساخته شدند که هیچوقت قرار نیست خراب شوند یا بیدوام باشند. اما گاهی پیش میآید که باتوجهبه شرایط بالینی مانند کیفیت استخوان، مهارت جراح، بهداشت دهان و دندان یا فشارهای بیش از اندازه و ناخودآگاه (مانند دندانقروچه) به ایمپلنت، از عواملی هستند که میتواند دوام ایمپلنت را دچار مشکل کنند و باعث خرابی ایمپلنت شوند.
البته گفتنی است که تمام این مشکلات را میتوان با تشخیص زودهنگام، برطرف کرد و ایمپلنت دندان را حفظ کرد. در ادامه، تلاش میکنیم، پاسخ مستقیم و واضح به این سوال که آیا دندان ایمپلنت خراب میشود؟ ارائه دهیم و همه ابعاد این موضوع را به طور شفاف، پاسخ دهیم.
آیا دندان ایمپلنت خراب میشود؟
ایمپلنت هم میتواند خراب شود. اما این خرابی به معنای پوسیدگی و خراب شدن مانند پوسیدگی دندان طبیعی نیست! خرابی ایمپلنت میتواند در موقعیتهای مختلف، نُمود پیدا کند. این موقعیتهای شامل موارد زیر میشود:
- لقی اجزا و قطعات ایمپلنت مانند اباتمنت یا پیچ
- بیماری پریایمپلنتایتیس ناشی از عفونت اطراف ایمپلنت
- تحلیل لثه یا استخوان فک و پیدا شدن پایه ایمپلنت
- فشار زیاد و شکست فیکسچر
- اتصال نامناسب ایمپلنت و استخوان
البته گفتنی است که بر اساس مطالعات، با تشخیص بهموقع میتوان این مشکلات تا ۹۵ درصد برطرف کرد.
چه عواملی باعث خراب شدن ایمپلنت دندان میشوند؟
عوامل مختلفی میتوانند باعث خراب شدن ایمپلنت دندان شوند. در واقع، در پاسخ به سوال آیا ایمپلنت خراب میشود؟ میتوان گفت خودِ ایمپلنت، آسیبپذیر نیست، بلکه عوامل مختلف میتوانند باعث خراب شدن و شکست ایمپلنت شوند؛ این عوامل شامل موارد زیر میشود.

۱. عدم پیوند صحیح با استخوان
یکی از دلایل اصلی خراب شدن ایمپلنت دندان، عدم پیوند صحیح آن با استخوان فک است. زمانی که ادغام پایه ایمپلنت با استخوان بهدرستی صورت نگیرد، ایمپلنت در محل خود لق شده و در نتیجه عملکرد آن مختل میشود.
۲. کمبود تراکم استخوان
اگر استخوان فک از تراکم کافی برخوردار نباشد، ایمپلنت نمیتواند بهخوبی در استخوان فک ادغام شود. این امر باعث میشود که ایمپلنت بهسرعت دچار مشکلاتی شود.
۳. بیماریهای زمینهای مانند دیابت کنترل نشده
بیماریهای سیستمیک مانند دیابت، بهویژه زمانی که کنترل مناسبی ندارند، میتوانند فرآیند ترمیم ایمپلنت را کند کرده و به مشکلاتی مانند عفونت یا پس زدن ایمپلنت منجر شوند.
۴. مصرف دخانیات
سیگار کشیدن و مصرف دخانیات بهطور مستقیم بر روند جوش خوردن ایمپلنت با استخوان تأثیر منفی میگذارد. نیکوتین و سایر سموم موجود در سیگار میتوانند خونرسانی به لثهها و استخوان فک را کاهش دهند و باعث عفونت یا شکست ایمپلنت شوند.
۵. عفونت اطراف ایمپلنت
عفونت در اطراف ایمپلنت میتواند به تحلیل استخوان، خونریزی و بوی بد منجر شود. این عفونت معمولا ناشی از رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان یا قرار گرفتن در معرض باکتریها است.
۶. مشکلات لثه (تحلیل لثه و کاهش حمایت لثه)
عقبنشینی لثه که به اصطلاح با عبارت «از بین رفتن یقه» شناخته میشود هم از دیگر عوامل خراب شدن ایمپلنت دندان به شمار میآید. در واقع، از بین رفتن اطراف لثه باعث میشود تا حمایت لثه از ایمپلنت کاهش پیدا کند و همین موضوع باعث میشود تا ایمپلنت خراب شود.
۷. فشار زیاد یا نادرست به ایمپلنت
دندان قروچه یا وارد شدن فشار بیش از حد به ایمپلنت از جمله عواملی است که باعث خرابی یا لق شدن ایمپلنت میشود. فشار بیش از حد به ایمپلنت بهویژه در هنگام خواب یا جویدن مواد سخت میتواند به ساختار ایمپلنت آسیب بزند.
۸. استفاده از ایمپلنت بیکیفیت
استفاده از برندهای نامعتبر با سطح ضعیف و آلیاژ نامناسب و همچنین طراحیهای نامناسب رزوه، میتواند باعث جوش نخوردن، لق شدن زودهنگام و التهاب و در نهایت، خراب شدن ایمپلنت شود.
همچنین بخوانید: مهمترین عوارض ایمپلنت که باید جدی گرفته شود!
۹. جراحی اشتباه یا تکنیک نادرست
انتخاب جراح ماهر و کلینیک تخصصی باسابقه، از مهمترین اقداماتی است که هر فرد باید برای اقدام به ایمپلنتگذاری در نظر داشته باشد. این میزان از حساسیت در انتخاب جراح ماهر، بیدلیل نیست. چراکه مهارت جراح میتواند تضمین سالم ماندن و دوام طولانیمدت شما باشد. پاسخ این سوال که با جراحی اشتباه و اجرای تکنیکهای نادرست، آیا دندان ایمپلنت خراب میشود؟، یک جواب دارد و آن هم بله است.
۱۰. بهداشت ضعیف دهان و دندان
رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان از مهمترین عوامل خراب شدن ایمپلنت است. پلاکها و باکتریهای دهانی بهسرعت به ایمپلنت آسیب میزنند و باعث عفونت و خرابی آن میشوند.
علائم خراب شدن دندان ایمپلنت
بررسی عوامل خراب شدن ایمپلنت دندان میتواند به ما کمک کند تا با رعایت نکات، از مراحل شکست ایمپلنت جلوگیری کنیم. حالا بهتر است، برای تشخیص زودهنگام، با علائم خراب شدن ایمپلنت دندان آشنا شویم.
- درد و التهاب: یکی از نشانههای خراب شدن دندان ایمپلنت، نشانهای درد و التهاب است.
- لق شدن یا حرکت ایمپلنت: شل شدن پایه فیکسچر میتواند منجر به خارج شدن ایمپلنت شود. در صورتی که روکش یا پیچ شل شده باشد، روند درمان، سادهتر خواهد بود.
- تغییر رنگ لثه اطراف ایمپلنت: کبودی، تحلیل و جمع شدن لثه نشانه خطر خراب شدن ایمپلنت دندان است.
- بوی بد دهان و خروج چرک: دو نشانه اصلی که وجود عفونت ایمپلنت دندان را تأیید میکند، بوی بد دهان و خروج چرک است.

راههای پیشگیری از خرابی ایمپلنت دندان
عوامل و علائم خرابی ایمپلنت دندان را بررسی کردیم. اما این سوال پیش میآید که آیا میتوان از خرابی ایمپلنت دندان جلوگیری کرد؟ بله با رعایت نکاتی که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت، میتوان از خرابی ایمپلنت دندان، پیشگیری کرد.

۱. رعایت بهداشت دهان و دندان
عادتهایی که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت، در واقع، راهکارهای پیشگیری از خراب شدن ایمپلنت هستند.
- مسواک زدن روزانه: در نظر داشته باشید که فرچه مسواک برای پاکسازی اطراف ایمپلنت، باید از بافتی نرم برخوردار باشد.
- واترجت: از دستگاههایی که البته با پیشنهاد پزشک، میتواند در پاکیزه نگه داشتن لثه و اطراف ایمپلنت به کمک بیایند، واترجت است.
- نخ دندان مخصوص ایمپلنت: نخ دندان برای قسمتهای میانی دندانها، بسیار کارآمد است.
- دهانشویه ملایم: دهانشویهای که برای پیشگیری از خراب شدن ایمپلنت استفاده میشود، باید بدون الکل باشد.
۲. کنترل بیماریهای زمینهای
بیماریهای زمینهای با تغییر در روند بهبود ترمیم و ادغام شدن استخوان فک با ایمپلنت، میتواند باعث خراب شدن دندان ایمپلنت شود. بیماریهای زمینهای شامل مشکلات استخوان، داروهای پوکی استخوان و دیابت از دسته بیماریهایی هستند که میتوانند منجر به خراب شدن دندان ایمپلنت شوند. افرادی که دچار این بیماریهای زمینهای هستند، باید قبل از کاشت ایمپلنت، دندانپزشک را مطلع کنند تا تدابیر لازم در نظر گرفته شود.
۳. ترک سیگار و نوشیدنیهای مضر
جریان خون متعادل در بدن با نیکوتین و دیگر سموم موجود در سیگار و همچنین نوشیدنیهای الکلی، دچار اختلال میشود. به همین خاطر، ترک سیگار و مشروبات الکلی میتواند احتمال خرابی دندان ایمپلنت را تا اندازه قابل توجهای کاهش دهد. بر اساس مطالعات، مصرف دخانیات و مشروبات الکلی میتواند امکان خراب شدن دندان ایمپلنت را ۲ تا ۳ برابر افزایش دهد.
۴. چکاپهای منظم دندانپزشکی
گاهی بعضی از عوامل مانند جرمهای میان دندانی یا عفونتهای پنهان میتواند عامل خراب شدن دندان ایمپلنت شوند. به همین خاطر، بررسیهای دورهای زیر نظر دندانپزشک متخصص میتواند دندان ایمپلنت را از این نوع خطرات احتمالی، دور نگه دارد. چکاپهای منظم دندانپزشکی شامل فهرست زیر میشود:
- بررسی لثه
- جرمگیری
- بررسی فشار بایت
- عکس چکاپ
۵. استفاده از روکش و اباتمنت مناسب
استفاده از برندهای معتبر ایمپلنت دندان از دیگر راهکارهایی است که میتواند به عنوان پیشگیری کاربردی برای خرابی دندان ایمپلنت به حساب بیاید. در واقع، روکش استاندارد با اکلوژن صحیح میتواند عمر طولانی ایمپلنت را تضمین کند.
| راهکار | بازه زمانی | اهمیت |
|---|---|---|
| جرمگیری تخصصی | ۶ ماه یکبار | برای پیشگیری از بیماری پریایمپلنتایتیس بسیار کارآمد است. |
| بررسی لثه | سالیانه | لثه به این خاطر بررسی میشود که از احتمال لقی پیچ و شکست فیکسچر جلوگیری شود. |
| واترجت | هر روز | برای پاکسازی اطراف ایمپلنت |
| ترک سیگار | برای همیشه | کاهش ۳ برابری ریسک |
| تصویر OPG یا CBCT | هر سال یا هر ۱۸ ماه | برای بررسی دقیقتر استخوان و قطعات |
آیا ایمپلنت دندان برای همیشه میماند؟
مطالعات معتبر نشان میدهند که ۹۰ تا ۹۵ درصد سیستمهای ایمپلنت، از ماندگاری و کارکرد بالای ۱۰ سال برخوردارند. در واقع، ایمپلنت میتواند مادامالعمر باشد اما به خاطر وجود مشکلات بالینی که شامل موارد زیر میشود نمیتوان دوام همیشگی سیستمهای ایمپلنت را تضمین کرد.
- لثه سالم
- میزان کیفیت جراحی
- مصرف دخانیات
- رعایت بهداشت دهان و دندان
- تنظیم فشار فک
درمان خرابی ایمپلنت دندان (چه زمانی باید ایمپلنت را تعویض کرد؟)
درمانهای مختلفی برای خرابی ایمپلنت میتوان در نظر گرفت. اما ۳ حالت اصلی برای درمان ایمپلنت در نظر گرفته میشود؛ این ۳ روش شامل موارد زیر میشود.
۱. لقی پایه ایمپلنت یا فیکسچر
در صورتی که شرایط لقی پایه ایمپلنت یا فیکسچر، در شرایطی جدی باشد، معمولا ایمپلنت در ۳ مرحله درمان میشود.
- خارج کردن ایمپلنت: ایمپلنت آسیبدیده از دهان خارج میشود.
- درمان و بازسازی: قسمتی که ایمپلنت از آن خارج شده را برای ایمپلنتگذاری دوباره، بازسازی و آماده میکنند.
- ایمپلنتگذاری دوباره: ایمپلنت جدید قرار داده میشود.
۲. اباتمنت یا پیچ خراب
در صورتی که اباتمنت یا پیچ دچار مشکل شده باشد، میتوان قطعه را ساده، بدون درد و سریع تعویض کرد.
۳. لقی و خرابی روکش
ممکن است تنها روکش دچار مشکل شده باشد. در این صورت، با تعویض روکش، مشکل ایمپلنت برطرف میشود.
در نهایت، ایمپلنت شما فقط یک دندان نیست؛ انتخابی برای آینده لبخندتان است!
ساختار ایمپلنت بسیار پیچیدهتر از آن است که بتوان آن را یک پیچ در نظر گرفت. بنابراین اجرای درست آن و مراقبت مناسب از آن میتواند تضمینی برای سالها، فعالیت آن باشد. دندان ایمپلنت میتواند مشابه یک دندان طبیعی کار کند. البته در صورتی که تمام ابعادی در این فرصت به آنها اشاره شد، رعایت شوند.
سوالات متداول بیماران – پاسخهای تخصصی
دندان ایمپلنت ممکن است معمولا به دلایل مختلفی مانند فشار زیاد فک، پیوند نامناسب ایمپلنت با استخوان و جراحی اشتباه، خراب شود.
علائم اصلی که نشان میدهد ایمپلنت، خراب شده شامل: درد، لرزش، بوی بد، خونریزی، چرک
یکی از شایعترین دلایل خراب شدن ایمپلنت، فشار فک بیش از اندازه است.
بله. برای ایمپلنتگذاری دوباره، باید مراحل درمان، بازسازی و آمادهسازی استخوان را انجام داد.
ریسک شکست دندان ایمپلنت با سیگار کشیدن، بین ۲ تا ۳ برابر افزایش پیدا میکند.
بله. هر اندازه هم که مراحل جراحی با مهارت انجام شده باشد، احتمال شکست ایمپلنت بیکیفیت، زیاد است.
رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، عدم ترک سیگار و کنترل نکردن بیماریها از مهمترین دلایل خرابی ایمپلنت به حساب میآید. بنابراین پیشگیری از خرابی ایمپلنت بهتر است این نکات را برای پیشگیری از خرابی ایمپلنت در نظر گرفت.
بله. در صورتی که از عفونت ایمپلنت جلوگیری نشود، امکان رسیدن عفونت به استخوانها وجود دارد.
این مقاله، براساس منابع زیر گردآوری شده است:
- طولعمر و میزان بقای ایمپلنتهای دندانی در درازمدت – مطالعه پیگیریشونده (PubMed)
- عوامل مؤثر بر موفقیت و شکست ایمپلنت در طول زمان – مرور سیستماتیک (PubMed)
- ریسکفاکتورهای شکست ایمپلنت و تحلیل استخوان اطراف آن – مطالعه بالینی (PubMed)
- نرخ شکست ایمپلنت و دلایل کلینیکی آن در بیماران مختلف – مقاله در PubMed
- تأثیر سیگار، دیابت و بهداشت دهان بر شکست ایمپلنت – مطالعه مرورى (PubMed)
- عوامل پروتزی (روکش، پیچ، اکلوزال) در شکست و مشکلات ایمپلنت – گزارش بالینی (PubMed)
- بررسی طولانیمدت نتایج درمان با ایمپلنت و عوارض اطراف ایمپلنت – مطالعه ۱۰ ساله (PubMed)
- پریایمپلنتیت و نقش آن در خراب شدن ایمپلنت؛ شیوع و عوامل خطر – مقاله علمی (PubMed)
- نقش کیفیت استخوان و طراحی ایمپلنت در موفقیت یا شکست – مطالعه کلینیکی (PubMed)
- مقایسه سیستمهای مختلف ایمپلنت از نظر میزان شکست و عوارض – مطالعه چندمرکزی (PubMed)
- تحلیل شکست پروتزی (لق شدن، شکست روکش و پیچ) در ایمپلنتهای دندانی – مقاله در PubMed
- مرور سیستماتیک جدید بر بقای ایمپلنت و عوامل خرابی آن در بیماران واقعی – ۲۰۱۹ (PubMed)