یکی از بهترین روش‎های جایگزین کردن دندان آسیب دیده یا از دست رفته، ایمپلنت است. ایمپلنت‎ها ماندگار هستند و ظاهری طبیعی دارند. به همین دلیل هم محبوب هستند. با این حال، برخی از افراد نگران ارتباط ایمپلنت با امکان ابتلا به سرطان هستند. ممکن است این سؤال برای شما هم پیش آمده باشد که آیا واقعاً ایمپلنت باعث سرطان می‌شود؟ علت این نظر چیست؟ آیا اصلاً می‌توان سرطان را جزئی از عوارض احتمالی ایمپلنت در نظر گرفت؟ چه میزان از این حرف صحت دارد؟ در این مقاله می‎خواهیم به بررسی ارتباط ایمپلنت دندان با سرطان بپردازیم. با ادامه این مطلب ما را همراهی کنید. 

کلینیک تخصصی دندان پزشکی

برای دریافت مشاوره رایگان شماره خود را وارد کنید

ایمپلنت دندان چیست؟

ایمپلنت یکی از بهترین گزینه‎ها برای جایگزین کردن دندان از دست رفته است. ایمپلنت ظاهری طبیعی دارد و دوام آن بالا است. به راحتی هم می‌توان آن را تمیز کرد و نگهداری از آن همانند مراقبت از دندان طبیعی است. ایمپلنت همانند پیچی است که به استخوان فک متصل می‌شود. پایه پیچی ایمپلنت را از موادی مانند تیتانیوم می‌سازند. 

برخی از ایمپلنت‎ها هم از جنس زیرکونیا هستند. این مواد بسیار بادوام هستند و در طول زمان با استخوان فک ترکیب می‎شوند. همین امر باعث می‌شود تا جا به جا نشوند و همانند دندانی طبیعی عمل کنند. از مواد دیگری هم برای ساخت ایمپلنت استفاده می‌شود که کمتر رایج هستند. این مواد عبارت‎اند از:

  • سرامیک
  • پلیمر
  • فلزاتی مانند طلا، فولاد ضدزنگ و کبالت کروم

تیتانیوم و ایمنی آن

دی اکسید تیتانیوم یک ترکیب بی رنگ، بی بو و بی‌مزه است که به طور گسترده در صنایع مختلفی مانند مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی و پزشکی استفاده می‌شود. این ماده معدنی طبیعی را می‌توان از مواد معدنی مختلفی از جمله ایلمنیت و روتیل استخراج کرد. چندین دهه است که متخصصین دندانپزشکی از تیتانیوم برای ساخت ایمپلنت استفاده می‎کنند. این ماده می‌تواند به مرور زمان در فرایندی به نام استخوان‌سازی با استخوان فک ترکیب شود. این فرایند برای دوام ایمپلنت ضروری است. نکته مثبتی که در مورد تیتانیوم وجود دارد، استحکام بالای آن و همچنین زیست‌سازگار بودن است. 

با این حال، مانند هر روش دندانپزشکی دیگری، خطرات و عوارض احتمالی مرتبط با جراحی مانند عفونت، آسیب عصبی یا شکست ایمپلنت وجود دارد که ربطی به ماده استفاده شده برای ساخت آن ندارد. این مشکلات فارغ از جنس ایمپلنت می‎توانند رخ بدهند و معمولاً نادر هستند. نکته‌ای که برخی از مردم را نگران کرده این است که آیا تیتانیوم می‌تواند سرطان‌زا باشد؟ نگرانی‌هایی در مورد اثرات بالقوه و سرطان‌زای دی اکسید تیتانیوم وجود دارد که باعث می‌شود برخی از افراد سراغ ایمپلنت تیتانیومی نروند. در ادامه بیشتر در مورد ارتباط ایمپلنت تیتانیومی و سرطان می‌پردازیم.

شایعات و نگرانی‌های رایج درباره ایمپلنت و سرطان

ترس از اینکه ایمپلنت‌های دندانی باعث سرطان شوند، از این واقعیت ناشی می‌شود که تیتانیوم فلزی است که در برخی مطالعات نشان داده شده که به طور بالقوه می‌تواند سرطان‌زا باشد. دی اکسید تیتانیوم در طیف وسیعی از کالاهای مصرفی از جمله خمیر دندان، کرم ضدآفتاب و افزودنی‌های غذایی یافت می‌شود. 

این ماده توسط آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) به عنوان سرطان‌زای گروه ۲B طبقه‌بندی شده، به این معنی که ممکن است در انسان سرطان ایجاد کند. این طبقه‌بندی بر اساس مطالعات حیوانی انجام شده است که نشان می‌دهد سطوح بالای استفاده از دی اکسید تیتانیوم می‌تواند باعث ایجاد تومورهای ریه در موش‌ها شود.

با این حال، توجه به این نکته ضروری است که سطوح دی اکسید تیتانیوم مورد استفاده در این مطالعات بسیار بیشتر از سطوح مورد استفاده در ایمپلنت‌ها بوده و حتی ممکن است نتایج برای انسان قابل اجرا نباشد.

بررسی مطالعات و شواهد علمی

مطالعات متعددی برای بررسی اثرات سرطان‌زایی احتمالی دی اکسید تیتانیوم ایمپلنت‌ها انجام شده است. در سال ۲۰۲۰، تحقیقاتی در این زمینه انجام شد و پژوهشگران نتوانستند مدرکی مبنی بر اینکه دی اکسید تیتانیوم باعث ایجاد سرطان در بیماران دارای ایمپلنت می‌شود، پیدا کنند. به گفته محققین، امکان این امر وجود دارد که ذرات دی اکسید تیتانیوم در طی جراحی ایمپلنت یا سایش و… آزاد شوند، اما سطح آن معمولاً بسیار پایین است و بعید است که باعث آسیب دیدن انسان شود. 

پیش‌تر در مورد طبقه‌بندی IARC توضیح دادیم. نکته مهمی که در مورد طبقه‌بندی IARC وجود دارد این است که میزان سمی بودن دی اکسید تیتانیوم در حالت استنشاق بررسی شده است، نه در حالت کاشت در استخوان. مطالعاتی که در مورد ارتباط دی اکسید تیتانیوم با سرطان انجام شده است، روی اثرات استنشاق ذرات این ماده متمرکز هستند. به همین دلیل احتمال خطرناک بودن تیتانیوم از آن چه در مطالعات دیده شده است، کمتر هم خواهد بود. تیتانیوم بارها مورد آزمایش قرار گرفته و بی‌خطر بودن آن برای استفاده در بدن انسان ثابت شده است. بیش از ۵۰ سال است که از تیتانیوم در دندانپزشکی استفاده می‌شود. 

یکی دیگر از مطالعاتی که می‎توانیم به آن اشاره کنیم در سال ۲۰۱۹ در مجله انجمن دندانپزشکی آمریکا منتشر شده است. طبق نتایج این مطالعات نیز ارتباطی میان ایمپلنت تیتانیومی با ابتلا به سرطان وجود ندارد. در این مطالعه داده‌های بیش از ۵۶۰۰۰ بیمار را که بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶ ایمپلنت دندانی دریافت کرده بودند، تجزیه و تحلیل شده و هیچ تفاوت قابل‌توجهی در بروز سرطان مشاهده نشده است. 

کلینیک تخصصی دندان پزشکی

برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید

سایر عوارض ایمپلنت دندان

ایمپلنت می‌تواند عوارضی داشته باشد که نادر هستند و کم پیش می‌آید اتفاق بیفتند. در صورت بروز هم معمولاً موقتی هستند و به مرور رفع می‎شوند. از عوارض ایمپلنت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • حساسیت دندان به گرما یا سرما
  • عفونت و التهاب
  • درد
  • کهیر
  • اگزما
  • خارش
  • تب

در برخی موارد هم گزارش شده است ایمپلنت‌های تیتانیومی منجر به مشکلات ریوی و تنفسی می‎شوند. این مشکلات در مواردی رخ می‎دهد که فرد حساسیت بیش از حد و غیرطبیعی به مواد دارد و احتمالاً مشکلات سلامتی دیگری را هم تجربه می‎کند. اگر ایمپلنت دندان توسط یک متخصص با بهترین مواد انجام شود، مشکلی پیش نخواهد آمد.

سخن نهایی

برخی از افراد فکر می‎کنند تیتانیوم موجود در ایمپلنت می‌تواند منجر به سرطان شود. در این مقاله توضیح دادیم که این باور غلط است و شایعه‎ای بیش نیست. نتایج تحقیقات نشان می‎دهند که مدرکی برای اثبات این حرف وجود ندارد. تیتانیوم یک ماده زیست‌سازگار است و بدن آن را پس نمی‎زند. همین امر نشان‎دهنده این است که تیتانیوم ماده‎ای سازگار با بدن انسان است. در نهایت برای اطمینان کامل می‎توانید با دندانپزشک خود مشورت کنید و نگرانی‎های خود را با او در میان بگذارید.