جراحی لثه
لثه‌های ما، نقش مهمی در سلامت دهان و دندان ما دارند. مشکلاتی مانند عفونت و التهاب لثه، نه تنها باعث درد و ناراحتی می‌شوند، بلکه منجر به آسیب دیدن دندان‌ها و بافت استخوان فک نیز خواهند شد؛ به همین علت لازم است بهداشت لثه و رسیدگی سریع به مشکلات آن را جدی بگیرید. موارد بسیاری مانند بیماری‌های لثه می‌تواند انجام جراحی لثه را ضروری کند. همچنین درمان‌هایی مانند کاشت ایمپلنت ممکن است به این جراحی نیاز داشته باشند. دندانپزشک شما پس از معاینه دقیق، در مورد این جراحی با شما صحبت خواهد کرد. در این مقاله به طور مفصل درباره این عمل جراحی، دلایل نیاز به آن، روش‌های انجام و مراقبت‌های پس از عمل صحبت خواهیم کرد.
برای دریافت مشاوره رایگان شماره خود را وارد نمایید
چرا جراحی لثه انجام می‌شود؟
جراحی لثه یک روش درمانی است که ممکن است در برخی شرایط خاص دهان و لثه تجویز شود. این جراحی به منظور بهبود و حفظ سلامت لثه، بازسازی بافت لثه تخریب شده و درمان بیماری‌های آن انجام می‌گردد. در زیر به برخی از دلایل رایج برای انجام این جراحی اشاره می‌کنیم:
- بیماری‌های لثه: جراحی ممکن است برای درمان بیماری‌های لثه مانند التهاب لثه، پریودنتیت (عفونت لثه و بافت‌های اطراف دندان) تجویز شود.
- ترمیم و بازسازی بافت لثه: در صورتی که لثه به علت آسیب‌های فیزیکی، ترک یا تخریب دچار مشکل شده باشد، این جراحی می‌تواند برای ترمیم و بازسازی بافت لثه مورد استفاده قرار گیرد.
- اصلاح خط لثه: در برخی موارد، عمل جراحی برای تغییر خط لثه و بهبود ظاهر آن استفاده می‌شود. این عمل ممکن است برای اصلاح اندازه، شکل و موقعیت لثه تجویز گردد.
- ایمپلنت دندان: جراحی لثه ممکن است در فرآیند کاشت ایمپلنت دندان لازم شود. این جراحی می‌تواند شامل برش لثه، پیوند استخوان و ایجاد فضای مناسب برای قرارگیری ایمپلنت باشد.
بیشتر بدانید : ایمپلنت دندان چیست؟
علائم و دلایل نیاز به جراحی لثه
نیاز به این جراحی ممکن است به دلیل برخی از علائم و مشکلات زیر ضروری شود:
- خونریزی لثه: یکی از علائم شایع بیماری لثه، خونریزی آن است. اگر لثه‌های شما به طور مداوم خونریزی کنند، می‌تواند نشانه بیماری لثه باشد که نیاز به جراحی دارد.
- التهاب و تورم لثه: اگر لثه‌ها بطور مداوم التهاب داشته و تورم کنند، ممکن است نشانه عفونت آن باشد که در برخی موارد برای درمان آن‌ها جراحی لازم است.
- تحلیل لثه: تحلیل لثه به معنای پایین رفتن لبه‌های لثه از اطراف دندان‌ها است. این علامت، ظاهری غیر طبیعی و نازک برای لثه ایجاد می‌کند. در صورتی که تحلیل شدید باشد، ممکن است نشانه برخی بیماری‌های لثه باشد.
- آسیب دیدن بافت لثه: در صورتی که لثه به علت آسیب‌های فیزیکی یا تخریب دچار مشکل شده باشد، جراحی لثه ممکن است برای ترمیم و بازسازی بافت لثه مورد استفاده قرار گیرد.
در صورت تجربه هر یک از این علائم یا مشکلات، لازم است با دندانپزشک خود مشورت کنید تا بتوانید تشخیص دقیق و راه حل مناسب را برای درمان لثه‌های خود پیدا کنید.
بیشتر بدانید : جراحی پیوند لثه چیست؟
روش‌های مختلف جراحی لثه
این جراحی می‌تواند به شیوه‌های گوناگونی و با اهداف متفاوتی انجام شود که مهمترین آن‌ها شامل موارد زیر است.
۱- جراحی فلپی لثه
جراحی فلپی لثه (Flap Surgery) نوعی روش جراحی است که در برخی موارد برای درمان بیماری‌های لثه و بهبود وضعیت آن‌ها استفاده می‌شود. در این روش، جراح قسمتی از لثه را برش می‌دهد و به طور موقت لثه را از دندان جدا می‌کند؛ سپس، دسترسی به بافت‌های زیرین فراهم می‌شود. پس از انجام فعالیتهای درمانی لازم، لثه مجددا به محل خود برمی‌گردد و بریدگی‌ها با بخیه بسته می‌شوند.
جراحی فلپی لثه ممکن است برای درمان پیشرفته‌ترین مراحل بیماری‌های لثه مانند پریودنتیت (التهاب لثه و بافت‌های اطراف دندان) استفاده شود. این روش به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا به طور مستقیم به بافت‌های زیرین لثه دسترسی پیدا کند و مشکلات را برطرف کند. به علاوه، جراحی فلپی لثه ممکن است برای ترمیم بافت لثه، اصلاح خط لثه و ایمپلنت دندان نیز استفاده شود.
۲- جداسازی تاج‌های دندان
جراحی جداسازی تاج دندان (Crown Lengthening Surgery) نوعی روش جراحی لثه است که برای افزایش طول تاج دندان و تغییر ظاهر لبخند استفاده می‌شود. در این روش، جراح بخشی از بافت لثه و استخوان را از اطراف دندان برداشته و این بافت‌ها را بالاتر از حاشیه تاج دندان قرار می‌دهد. این عمل باعث افزایش طول تاج دندان، نمایش بیشتر آن و متناسب شدن لبخند می‌شود. جراحی جداسازی تاج دندان معمولا در موارد زیر استفاده می‌شود:
- درمان تاج کوتاه
- متناسب‌سازی لبخند
- اصلاح حاشیه لثه
بیشتر بدانید : لیفت لثه چیست
۳- پیوند زدن به استخوان
جراحی پیوند زدن به استخوان (Bone Grafting) نوعی روش جراحی لثه است که در آن بافت‌های استخوانی از دست رفته جایگزین می‌شوند. این روش برای افزایش حجم استخوان، ترمیم استخوان شکسته یا ضعیف، جلوگیری از جذب استخوان و یا آماده سازی استخوان فک برای کاشت ایمپلنت استفاده می‌شود.
در جراحی پیوند زدن به استخوان، ابتدا بافت استخوانی را از منبع دیگری مانند استخوان لگن، استخوان ساق پا یا منابع دیگر جمع‌آوری می‌کنند؛ سپس بافت استخوانی را در ناحیه مورد نیاز قرار می‌دهند و آن را ثابت می‌نمایند. این بافت‌های پیوند زده شده به مرور زمان با استخوان فک ادغام می‌شوند و حجم و استحکام آن را افزایش می‌دهند.
بیشتر بدانید : پیوند استخوان برای ایمپلنت
جراحی زیبایی لثه چیست؟
جراحی زیبایی لثه (Gum Contouring) برای تغییر شکل و اصلاح زیبایی لثه‌ها استفاده می‌شود. این روش به شما اجازه می‌دهد تا اندازه و شکل لثه‌ها را نسبت به دندان‌ها را تغییر دهید و به لبخند خود زیبایی و تعادل بیشتری ببخشید. جراحی زیبایی لثه معمولا در موارد زیر استفاده می‌شود:
- کاهش میزان نمایش لثه‌ها: اگر لثه‌ها بیش از حد نمایان هستند و هنگام خنده و صحبت بیشتر از حالت نرمال دیده می‌شوند، جراحی لثه می‌تواند این مشکل را حل کند و لبخند شما را زیباتر کند.
- افزایش میزان نمایش لثه‌ها: در برخی افراد، لثه‌ها به طور غیرمتعادل نمایان می‌شوند و لبخند آن‌ها کمتر از حد نرمال ظاهر می‌شود. با جراحی زیبایی لثه، می‌توان لثه‌ها را به طور همگن‌تر و بیشتر به نمایش درآورد و لبخند زیباتری را ایجاد کرد.
- اصلاح فرم لثه: در صورتی که لثه‌ها شکل نامناسبی داشته باشند، جراحی زیبایی لثه می‌تواند لثه‌ها را به شکل دلخواه و زیبا ترمیم کند. این عمل شامل اصلاح لثه‌های ناهموار، اصلاح لثه‌های با قوس کم و زیاد و اصلاح لثه‌هایی که بیش از حد به دندان‌ها چسبیده‌اند می‌شود.
جراحی زیبایی لثه ممکن است با استفاده از لیزر یا ابزارهای جراحی معمولی انجام شود. در هر صورت، برای انجام این جراحی، نیاز به مشورت با یک دندانپزشک متخصص در زمینه جراحی لثه است. دندانپزشک می‌تواند شرایط شما را بررسی کند و توضیح دهد که آیا جراحی زیبایی برای شما مناسب است یا خیر.
مراحل جراحی لثه
مراحل این جراحی بسته به شرایط و نیازهای هر فرد می‌تواند متفاوت باشد. اما به طور کلی، مراحل عمومی این جراحی عبارت است از:
۱- معاینه
در ابتدا، باید با یک دندانپزشک متخصص مشورت کنید. در این مرحله، دندانپزشک سوالاتی درباره سابقه مشکلات لثه و دهان، نیازها و اهداف شما خواهد پرسید و بررسی‌های لازم را انجام می‌دهد.
۲- برنامه‌ریزی قبل از جراحی
پس از مشاوره، دندانپزشک برنامه‌ریزی دقیقی برای جراحی انجام می‌دهد. این برنامه‌ریزی شامل بررسی و عکس‌برداری قبل و بعد از جراحی، تعیین محل‌های دقیقی که باید لثه‌ها مورد تغییر قرار گیرند و تعیین محل برش‌ها است.
۳- جراحی
در این مرحله، دندانپزشک با استفاده از تکنیک‌های جراحی مختلف، لثه‌های شما را به شکل دلخواه تغییر می‌دهد. این فرایند شامل برش لثه، تغییر شکل لثه‌ها، اصلاح لثه‌های ناهموار و زدودن لثه‌های اضافی است.
۴- تثبیت لثه
پس از انجام جراحی، لثه‌ها به طور مرتب در محل خود دوخته می‌شوند. این فرایند ممکن است نیاز به استفاده از بخیه یا مواد دیگری برای تثبیت لثه‌ها داشته باشد.
۵- مراقبت پس از جراحی
بعد از جراحی، دندانپزشک به شما در مورد چگونگی مراقبت از لثه و دندان‌ها پس از جراحی مشاوره می‌دهد. این مراقبت‌ها شامل مصرف داروها، تغییرات در رژیم غذایی و رعایت توصیه‌های بهداشت دهان و دندان است.
توجه کنید که هر فرد و هر جراحی لثه بستگی به شرایط خاصی دارد و به همین علت ممکن است مراحل و جزئیات متفاوتی داشته باشد؛ بنابراین، بهتر است با دندانپزشک خود در مورد مراحل دقیق جراحی صحبت کنید.
بیشتر بدانید : نکات زود جوش خوردن بخیه لثه
مراقبت‌های پس از جراحی لثه و دوره نقاهت
مراقبت‌های پس از جراحی و دوره نقاهت بسیار مهم است؛ زیرا مراقبت صحیح، بهبود سریع‌تر و کاهش عوارض را تسهیل می‌کند. در ادامه، برخی اقدامات لازم پس از جراحی را توضیح خواهیم داد:
- مدیریت خونریزی: برای کنترل خونریزی پس از جراحی، باید بر روی منطقه جراحی فشار ملایمی وارد کنید. شما می‌توانید از یک تکه گاز استریل تمیز یا یک کیسه چای سبز استفاده کنید. در صورتی که خونریزی مداوم و شدید باشد، باید فورا به دندانپزشکی مراجعه نمایید.
- کنترل تورم: برای کاهش تورم پس از جراحی، می‌توانید یک کیسه یا بسته یخ را به صورت ملایم بر روی منطقه تورم دهید. این کار می‌تواند در کاهش درد و تورم موثر باشد. همچنین، توصیه می‌شود استراحت کافی داشته باشید و از فعالیتهای سنگین اجتناب کنید.
- رعایت رژیم غذایی: بعد از جراحی لثه، ممکن است دندانپزشک به شما توصیه‌های غذایی خاصی داشته باشد. معمولا در دوره نقاهت توصیه می‌شود از مواد غذایی نرم و خنک مانند سوپ، پوره، ماست و موز استفاده کنید. همچنین، باید از مصرف غذاهای داغ، تند و خیلی سفت خودداری کنید.
- مصرف داروها: دندانپزشک ممکن است به شما داروهای ضد التهاب یا ضد درد تجویز کند. برای بهبود درد و کاهش التهاب، باید دستورات مصرف داروها را به دقت دنبال کنید و به همه توصیه‌های دندانپزشک عمل نمایید.
در صورتی که هرگونه علائم نگران‌کننده مانند خونریزی شدید، التهاب یا درد مداوم داشته باشید، باید به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
عوارض احتمالی و راه‌های مقابله با آن‌ها
این عمل جراحی معمولا بهبودی سریع دارد، اما ممکن است برخی عوارض ناخوشایند نیز رخ دهد. در ادامه، چند عارضه معمول پس از جراحی و راه‌های مقابله با آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
- خونریزی: کمی خونریزی پس از جراحی لثه طبیعی است، اما اگر خونریزی بسیار شدید و مداوم باشد، باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید. برای کاهش خونریزی، می‌توانید فشار ملایمی روی منطقه جراحی اعمال کنید و از مصرف مواد غذایی گرم، سفت و تند خودداری نمایید.
- تورم: تورم پس از عمل لثه رایج است و ممکن است چند روز طول بکشد تا کاملا بهبود یابد. برای کاهش تورم، می‌توانید یک کمپرس سرد را به صورت ملایم بر روی منطقه تورم قرار دهید و استراحت کافی داشته باشید.
- التهاب: التهاب می‌تواند در محل جراحی رخ دهد و باعث درد و ناراحتی شود. برای کاهش التهاب، باید داروهای ضد التهابی که توسط دندانپزشک تجویز شده است را مصرف نمایید و از دهانشویه‌های ضد التهاب نیز استفاده کنید.
- حساسیت: پس از جراحی، ممکن است حساسیت به غذاها و مواد دارویی افزایش یابد. در این صورت، مصرف غذاهای نرم و خنک و استفاده از مسکن‌ها به شما کمک می‌کند.
در صورتی که هرگونه عارضه نگران‌کننده دیگری داشته باشید، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید. او می‌تواند شما را راهنمایی کند و در مورد روش‌های مقابله با عوارض بیشتری مانند عفونت یا عدم بهبودی کمک نماید.
بیشتر بدانید : عفونت لثه و راه‌های درمان
جمع بندی
درمان برخی بیماری‌های لثه ممکن است نیاز به جراحی لثه داشته باشد؛ همچنین می‌توان از این روش برای اصلاح ناهمسانی لثه و مشکلات زیبایی لبخند استفاده کرد. در مواردی که برای کاشت ایمپلنت، نیاز به پیوند استخوان باشد نیز دندانپزشک انجام این جراحی را تجویز می‌کند. علائمی مانند تورم و التهاب لثه، دردناک شدن، تخریب بافت لثه و… می‌تواند نشان از مشکلاتی باشد که نیاز به جراحی دارند؛ بنابراین در صورت تجربه این مشکلات حتما با یک دندانپزشک مشورت کنید.
از رایج‌ترین عوارض بعد از این جراحی می‌توان به خونریزی، تورم و حساس شدن لثه‌ها اشاره کرد. با رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان و پرهیز از مصرف غذاهای گرم می‌توان این عوارض را کنترل کرد. همچنین لازم است که تغذیه مناسبی داشته باشید و داروهای خود را به طور منظم مصرف کنید. چنانچه تمایل دارید در مورد بیماری‌های دهان و دندان و روش‌های درمانی آن‌ها بیشتر بدانید با ما تماس بگیرید.
برای دریافت مشاوره رایگان همین حالا تماس بگیرید
سوالات متداول
۱. آیا جراحی لثه درد دارد ؟
تا حدودی بله، این جراحی ممکن است باعث درد و ناراحتی شود؛ اما پس از عمل، درد معمولا کاهش می‌یابد و با مصرف داروهای مسکن قابل مدیریت است.
۲. چه مدت زمان لازم است تا بهبودی کامل حاصل شود؟
بهبودی کامل بعد از جراحی ممکن است چند هفته طول بکشد؛ اما تا زمان بهبودی کامل، شما باید دستورات مراقبتی دندانپزشک خود را رعایت کنید.
۳. بعد از جراحی لثه چی بخوریم؟
پس از عمل جراحی بهتر است از غذاهای نرم و خنک استفاده نمایید تا به منطقه جراحی فشار نیاورید و بهبودی را تسریع کنید. مصرف میوه‌ها، ویتامین‌ها و پروتئین‌ها می‌تواند سرعت بهبود را افزایش دهد.
۴. آیا لازم است بعد از جراحی استراحت کنم؟
بله، پس از جراحی به استراحت کافی نیاز دارید. از فعالیتهای ورزشی سنگین و یا وارد کردن فشار زیاد روی ناحیه جراحی اجتناب کنید.
۵. آیا عوارض این جراحی می‌تواند خطرناک شود؟
عموما جراحی لثه عملی ایمن است؛ اما برخی عوارض ناخوشایند مانند خونریزی و التهاب شدید یا عدم بهبودی ممکن است رخ دهد. اگر هرگونه عارضه نگران‌کننده دیگری داشتید، لازم است به دندانپزشکی مراجعه کنید.
